کانی سازی مگنتیت توده ای طلادار در کاشمر (مطالعات دگرسانی، کانی سازی، ژئوشیمی و سیالات درگیر) و تکتونوماگماتیسم شمال شرق ایران

منطقه اکتشافی در 30 کیلومتری شمال شرق کاشمر، در بخش مرکزی کمربند آتشفشانی و نفوذی خواف کاشمر بردسکن واقع شده است. زمین شناسی منطقه شامل سنگهای آتشفشانی و نفوذی نیمه عمیق و عمیق مافیک تا اسیدی کالک‌آلکالن با توانایی بالا و شوشونیتی به سن پالئوسن ائوسن میانی است. توده های گرانیتوئیدی با پذیرفتاری مغناطیسی از 2 تا (si)510 × 1654 جزو دسته مگنتیتی ایلمنیتی هستند. دگرسانی و کانی سازی به دو صورت: 1) دگرسانی بیضوی خطی شدید تا متوسط آرژیلیک سیلیسی و سرسیتی شدن و دگرسانی متوسط پروپلیتیک همراه بارگه های کالکوپیریت کوارتز ± پیریت در مناطق بهاریه، اوچ پلنگ و سرسفیدال، و 2) دگرسانی متوسط هماتیتی کربناتی کلریتی سیلیسی همراه با رگه های غنی از اسپکیولاریت، کوارتز – گالن و باریت عقیم به‌همراه برش گرمابی در کمرمرد است. رگه ها بی هنجاری عناصر طلا، مس، سرب و روی دارند. بیشترین غنی شدگی طلا (تا 15 پی پی ام) به‌همراه مس، سرب و روی (هر کدام تا >1 درصد) در برش گرمابی و رگه های غنی از اسپکیولاریت رخ‌داده است. بر اساس بررسی سیالات درگیر، سیستم به‌صورت h2onaclcacl2، دماها متوسط تا نسبتاً زیاد و بین 245 تا 530 درجه سانتی گراد و شوریها نسبتاً کم تا متوسط (بین 14 تا 6/17 (wt% nacl)) است. دماها و شوریهای بیشینه و کمینه به‌ترتیب مربوط به سیالات درگیر برش گرمابی و رگه های کوارتز گالن است. هم‌زیستی بین سیالات درگیر دوفازی غنی از مایع و بخار و سیالات تک فاز گازی کم در رگه ها، برشی‌شدن سنگ و مشاهده سیالات درگیر نوع co2‌دار اندک در رگه های قله کمرمرد و نبود کوارتز حفره دار در کلاهکهای سیلیسی منطقه، نشان‌دهنده شرایط نزدیک به جوشش است. فراوانی کانیهای اسپکیولاریت و باریت و مقدار کم کانیهای سولفیدی نشان دهنده شرایط اکسیدان محلول و تاثیر کمپلکس های کلریدی co2‌دار در حمل، دخالت نداشتن آبهای متئوریک و ته‌نشست عناصر فلزی محلول گرمابی با کاهش تدریجی دما است. شواهد مختلف بیانگر سطحی ترین و بخشهای با عمق متوسط از یک سیستم کانی سازی مگنتیت طلا دار نوع iocg دور از کمان در کاشمر است.