کانی‌شناسی، شیمی مگنتیت و منشا کانسار آهن کورکورا-1 (شرق تکاب)

کانسار آهن کورکورا-1 در شرق شهرستان تکاب استان آذربایجان غربی و در زون آتشفشانی ارومیه- دختر قرار گرفته است. واحدهای رخنمون‌یافته منطقه مورد مطالعه شامل سنگهای آتشفشانی کالک‌آلکالن با ترکیب غالب ریولیت، آندزیت، داسیت و سنگهای کربناتی سازند قم است که به علت نفوذ سنگهای آذرین درونی با ترکیب دیوریت تا گرانودیوریت و کوارتز دیوریت در مجموعه فوق، ضمن ایجاد دگرگونی همبری و متاسوماتیسم، موجب تشکیل کانیهای اکتینولیت، تالک، کلریت، فلوگوپیت، کوارتز، اپیدوت و مرمر در نزدیکی کانسنگ شده است. منطقه مورد مطالعه شامل یک زون اسکارنی، یک زون دگرگونی و کانسنگ آهن است. کانیهای کانسنگ در کانسار کورکورا-1، شامل مگنتیت با ti پایین (04/0 تا 2/0 درصد وزنی)، آپاتیت به مقدار بسیار اندک (به‌عنوان کانی فرعی)، کانیهای سولفیدی از جمله پیریت و کالکوپیریت است. کانیهایی از جمله کالکوسیت، مالاکیت، آزوریت، کوولیت، هماتیت و گوتیت در اثر فرآیندهای هوازدگی و سوپرژن شکل گرفته‌اند. کانیهای زون اسکارنی شامل گارنت، پیروکسن، کلسیت ثانویه، اپیدوت و کلریت است و زون دگرگونی نیز شامل مرمرهای منطقه است. دگرسانیهای سرسیتی، سیلیسی، کلسیتی، کلریتی-اپیدوتی، آرژیلی، پروپلیتی و اکتینولیتی از دگرسانیهای مهم در این کانسار است. وسعت دگرسانی کلریتی- اپیدوتی و کلسیتی در کانسنگ و پروپیلیتی در سنگهای آتشفشانی منطقه بیشتر از سایر دگرسانیهاست. نتایج مطالعات epma1 در 30 نقطه از کانیهای مگنتیت و هماتیت کانسار کورکورا-1 نشان می دهد که مقدار عناصرti و v کم (به‌طور میانگین و به‌ترتیب 004/0 و 002/0 درصد وزنی) و mn و al (به طور میانگین به‌ترتیب 33/0 و 32/5 درصد وزنی) بالاست. پس نمونه‌ها در نمودارهای تمایز کننده کانسار‌های آهن در محدوده اسکارن قرار می‌گیرند. mn بالا در نمونه‌های کانسار، نشانگر جانشینی fe+2 توسط mn+2 در شبکه مگنتیت است. عناصر v، mn، ti و zn همبستگی مثبت و عناصر ni، ca، si ,p، mg، cu، al و cr همبستگی منفی را با fe نشان می دهد. آنالیز گوتیت‌های کورکورا-1 میزان 5/2 تا 4% وزنی sio2، میانگین 76% وزنی fe، میانگین ppm 110% وزنی ni و بدون ti و cr را در ساختار خود نشان می‌دهد. شواهد مینرالوگرافی و ژئوشیمیایی کانسنگ، رخداد آهن در همبری کربنات‌ها و شواهد کانیهای اسکارنی، گواه بر منشااسکارنی در کانسار کورکورا-1 است.