ریزریخت شناسی و فرآیند تشکیل پیزولیت های ذخایر بوکسیتی منطقه دهدشت

کانسارهای بوکسیتی منطقه دهدشت در 40 کیلومتری شمال‌شرقی دهدشت در استان کهگیلویه و بویر احمد واقع بوده و بخشی از کمربند بوکسیت کارستی ایران- هیمالیا محسوب می شوند که در فرورفتگیهای کارستی واقع در بالای سنگهای آهکی سازند سروک به سن سنومانین تا تورونین زیرین، قرار دارند. هدف از این پژوهش، تعیین انواع زایش پیزولیت ها و فرآیندهای حاکم بر تشکیل بوکسیت است که در این زمینه، مطالعات آزمایشگاهی شامل بررسی کانی شناسی کیفی با استفاده از پراش پرتو ایکس (xrd)، کانی شناسی کمی و مطالعات میکروسکپی با استفاده از مقاطع نازک و صیقلی مد نظر قرار گرفت. فرآیندهای بوکسیتی‌شدن به تشکیل کانیهای بوهمیت، دیاسپور، کلسیت، کایولینیت، آناتاز، روتیل، گویتیت، هماتیت و کلریت در این نهشته ها منجر شده است. بوکسیتی‌شدن، با فرآیند تخریب کایولینیت و فرآیند آهن زدایی در کانسارهای منطقه توسعه پیدا کرده و موجب تمرکز آلومینیم شده است. تفاوت این کانسارها از لحاظ کانی شناسی، وجود پیریت در افق خاکستری بعضی از کانسارها مانند مندان است. کانیها در این ذخایر، در مرحله هوازدگی، دیاژنتیک و اپی ژنتیک تشکیل شده‌اند. براساس نتایج کمی کانیها از افقهای بوکسیتی، محیط دیاژنتیک/ رسوبی کانسارهای منطقه مورد مطالعه از ودوز تا فراتیک متغیر است. بررسی ریزریخت شناسی بوکسیت های منطقه، پیزولیت هایی با هسته های ساده، شیشه ای، کمپلکس و ااولیتی و همچنین پیزولیت‌های رنگ‌رفته و شکسته نشان می دهد که بر این اساس، نهشته ها به سه نوع برجازا، نیمه‌برجازا و نابرجا تقسیم می شوند. تشکیل اشکال انحلالی، فرآیند های آهن شویی، سیلیسی شدن مجدد و نهشت دیاسپور در شکستگیها از جمله تغییرات دیاژنتیک و اپی‌ژنتیکی است که بعد از تشکیل این کانسارها روی داده است. بررسی فراوانی ذرات پوسته‌ای در این کانسارها نشان می دهد که ذراتی با قطر 50 تا 200 میکرون دارای بیشترین فراوانی هستند و ساختار ساده ااولیت ها مبین زمان کوتاه تشکیل است. با مقایسه فراوانی ذرات پوسته ای و بررسی پیزولیت ها و همچنین نمودار تغییراتtio2/al2o3 به نظر می رسد در بعضی کانسارها مانند مندان، زمان تشکیل بوکسیت طولانی تر بوده است.