ماگماتیسم آداکیتی، پنجره ای بر تحولات زمین‌ ساختی و کانی سازی در شرق ایران

در این پژوهش، داده‌های زمین‌شیمیایی 314 نمونه از سنگ‌های آتشفشانی و نفوذی با ماهیت آداکیتی یا شبه آداکیت گزارش‌شده از شرق ایران مورد بررسی قرار‌گرفته است، این سنگ ها اغلب با محتوای sr بیشتر از 400 گرم در تن و y کمتر از 18 گرم در تن شناخته می شوند. با مقایسه و تجزیه و تحلیل ویژگی‌های این آداکیت‌ها، مشخص می‌شود که: 1) سنگ‌های آداکیتی شرق ایران اغلب از نوع آداکیت های سیلیس بالا هستند. 2) سنگ‌های آداکیتی سیلیس بالا در شمال‌شرق ایران در مقایسه با سایر آداکیت‌های شرق ایران، دارای محتوای mgo، th، th/ce کمتر و cr، ni و sio2 نسبتاً بالاتری هستند که بیانگر ارتباط آنها با زون فرورانش و ذوب پوسته اقیانوسی است؛ در حالی که سنگ‌های آداکیتی جنوب‌شرق ایران با محتوای sio2 کمتر و mgo، sr و th/ce بیشتر در محدوده آداکیت های پس از برخورد قرار می‌گیرند که اغلب از ذوب پوسته زیرین ضخیم شده، ایجاد شده‌اند. 3) اغلب آداکیت ها در بخش های مرکزی (شرق ایران) از ذوب پوسته زیرین ضخیم شده پس از برخورد، از یک منبع گارنت آمفیبولیت شکل گرفته اند و نسبت های sr/nb، ba/nb و la/nb آداکیت ها در این بخش به سمت شمال‌شرق کاهش می یابد. 4) داده های مورد بررسی و نتایج ارائه‌شده در این پژوهش نشان می دهد که آداکیت های شرق ایران دارای ویژگی‌های همراهی با کانه زایی و اغلب توانایی لازم را برای نقش‌آفرینی در تشکیل ذخایر ارزشمند دارند.

adakitic magmatism, a window to evolution on tectonic and mineralization in eastern iran

in this research, geochemical data from 314 samples of volcanic and intrusive rocks with adakitic or adakite-like affinity reported from eastern iran have been studied, these rocks are often known with sr>400 g/ton and y<18 g/ton. by comparing and analyzing the characteristics of these adakites, it is concluded that: (1) the adakite rocks of eastern iran are mainly high silica adakites; (2) high-silica adakitic rocks in northeastern iran have lower mgo, th, and th/ce and relatively higher cr, ni, and sio2 contents than other adakites in eastern iran, indicating their connection with the subduction zone and melting of the oceanic crust, while the adakitic rocks of southeastern iran with lower sio2 content and higher mgo, sr, and th/ce are categorized as post-collision adakites mainly formed from melting of the thickened lower crust; (3) most of the adakites in the central parts (eastern iran) were formed from the melting of the thickened lower crust after the collision, from an amphibolite garnet source, and the ratios of sr/nb, ba/nb and la/nb of adakites decreases towards the northeast in this section; 4) the analyzed data and the results presented in this research show that the adakites of eastern iran have characteristics associated with mineralization and often have the necessary potential to play a role in the formation of valuable reserves.