مقایسه سیستم‌ های مس پورفیری سونگون و کیقال، شمال غرب ایران : با تاکید بر مطالعه سیالات درگیر

منطقه فلززایی اهر- ارسباران یکی از مهم‌ ترین زون‌های فلززایی ایران در ترشیاری به‌شمار می ‌رود. کانه ‌زایی در منطقه اغلب وابسته به سنگ‌های ماگمایی ترشیاری است. از این منطقه، دو سیستم مس پورفیری سونگون و کیقال برای بررسی مقایسه ‌ای نحوه کانه ‌زایی انتخاب شدند. بر روی این دو کانی‌سازی بررسی زمین‌ شیمی، سیالات درگیر و کانی ‌شناسی انجام‌شد. انواع سیالات درگیر دو معدن مشابه و شامل نوع دو فازی مایع گاز (l-v)، نوع دو فازی گاز مایع (v-l)، نوع سه فازی مایع گاز جامد (گاهی هماتیت) (lvs)، نوع سه فازی مایع گاز نمک (l-v-h) و نوع چهار فازی مایع گاز نمک جامد (l-v-h-s) است. نتایج نشان داد که با وجود شباهت سنگ درون‌گیر، سنگ مادر و انواع سیالات درگیر و حتی شوری و دمای همگن سازی تقریباً مشابه، در وسعت دگرسانی، ضخامت پوسته و میزان co2 سیالات آنها تفاوت ‌هایی وجود دارد. به بیان دیگر معدن سونگون به‌علت ضخامت بیشتر لیتوسفر شرایط بهتری در تامین فلزات و تشکیل کانی ‌های سولفیدی داشته است. همچنین حضور co2 و تشکیل فرایند نامیژاکی سیال در افزایش ph و ته ‌نشینی کانسنگ سونگون موثر بوده است و این موجب بارور بودن معدن سونگون و نیمه بارور بودن اندیس کیقال شده است.