ویژگی‌ های ژئوفیزیکی کانسارهای مس پورفیری غنی از طلا: مطالعه موردی در کانسار مس - طلای پورفیری دالی، استان مرکزی

ژئوفیزیک اکتشافی روشی ارزان، سریع و کارآمد برای شناخت عوارض زیر سطحی است. اما ژئوفیزیک روشی غیرمستقیم است و بهره‌برداری از اطلاعات ژئوفیزیکی مستلزم تفسیر دقیق و هدفمند داده‌های برداشت‌شده است. برای تفسیر کارآمد داده ‌های ژئوفیزیکی در اکتشاف کانسارها، ابتدا باید شناخت کاملی از مدل کانسار و ویژگی ‌های زمین‌شناسی از قبیل سنگ ‌های میزبان، آلتراسیون ‌ها، کانی ‌شناسی و جایگاه کانی‌سازی در آن نوع کانسار داشت. قبل از حفر گمانه ‌های اکتشافی، با استفاده از مطالعات ژنتیکی و داده ‌های اکتشافی اولیه و همچنین شواهد سطحی باید یک مدل مفهومی برای کانسار مورد بررسی ارائه‌کرد و با توجه به ویژگی‌های آن مدل مفهومی، روش ‌های ژئوفیزیکی مناسب، انجام و داده ‌‌های اکتسابی تعبیر و تفسیر می‌شوند. در این پژوهش با توجه به مدل مفهومی و کنترل کننده‌های کانی‌سازی عمومی کانسارهای مس طلای پورفیری نظیر اهمیت زون پتاسیک با توجه به حضور کانی‌های همیافت مگنتیت، کالکوپیریت، بورنیت و پیریت در استوک‌های دیوریتی، داده‌های ژئوفیزیکی مغناطیس ‌سنجی، مقاومت ویژه الکتریکی و پلاریزاسیون القایی کانسار مس طلای پورفیری دالی در ایران مورد بررسی قرار‌گرفت. به‌دلیل غنی‌شدگی کانی مگنتیت در زون دگرسانی پتاسیک و تهی‌شدگی آن در زون دگرسانی فیلیک، روش مغناطیس ‌سنجی روشی کارآمد برای زون ‌بندی دگرسانی ‌های مختلف در کانسارهای مس طلای پورفیری است. همچنین با توجه به وجود کانی ‌های سولفیدی به‌صورت افشان، روش پلاریزاسیون القایی، روشی مناسب برای تعیین گستره کانی ‌های سولفیدی است. روش مقاومت ویژه الکتریکی نیز برای ردیابی لیتولوژی، دگرسانی و کانی ‌های فلزی مفید است. این پژوهش نشان‌داد که در کانسار مس– طلای پورفیری دالی، زون ‌های با آنومالی مثبت و قوی مغناطیسی معیار بسیار مناسبی برای ردیابی کانسار است. شارژپذیری به‌شدت متاثر از درصد پیریت است و زون ‌های با رسانایی و شارژپذیری خیلی زیاد و آنومالی ‌های منفی مغناطیسی، منطبق بر هاله ‌های زون ‌های دگرسانی فیلیک و آرژیلیک است و دارای کانی ‌سازی ناچیز است. آنومالی مغناطیسی، رسانایی بالا (رسانایی کم نیز زون ‌های سیلیسی را نشان می ‌دهد که حاوی کانی ‌سازی هستند) و شارژپذیری متوسط تا بالا منطبق بر زون دگرسانی پتاسیک که حاوی کانی ‌سازی سولفیدی مس و طلاست، دارند. این ویژگی ‌های ژئوفیزیکی مهم‌ترین ردیاب کانی ‌سازی در این کانسار است.