ارزیابی ترجمۀ فارسی گزیده‌ای از صنایع بدیعی در دو منظومۀ ونوس و آدونیس و لوکرس از شکسپیر

صنایع بدیعی کاربرد هنرمندانۀ زبان از رهگذر گزینش ساخت‌های خاص نحوی و زبانی است که به شاعران در بیان آراء و اندیشه‌های خود یاری می‌رسانند. این صنایع تا به اندازۀ زیاد ساختارمحورند و در برگردان به زبانی دیگر، از دست می‌روند. این ازدست‌شدگی صنایع در ترجمۀ متون شاعرانه دوچندان غامض می‌شود، چه در شعر نه‌فقط معنا که صورت نیز مهم است و چون در برگردان زبان شاعرانه آنچه بیش‌از همه از دست می‌رود، صورت زبان است؛ پیداست صنایع بدیعی نیز تا به اندازۀ بسیار از دست می‌رود. بااین‌حال، یافت می‌شوند مترجمانی که ضمن آگاهی کامل به سبک و سیاق و صورت دو زبان مبدا و مقصد، به صرافت می‌افتند که این صورت‌های خاص را در زبان مقصد بازآفرینی کنند. شکسپیر ازجمله شاعران انگلیسی است که از این صنایع بدیعی در آثار نمایشی و شعری خود به طرزی خلاقانه و کارکردی بهره برده است. از میان آثار غیرنمایشی شکسپیر، دو منظومۀ ونوس و آدونیس و تعدی به لوکرس که به‌تازگی به زبان فارسی ترجمه شده‌اند، به طرزی معنادار از برخی از این صنایع بدیعی بهره گرفته‌اند. ارزیابی کلی برگردان فارسی این صنایع منتخب از منظر تعادل نقشی نشان می‌دهد مترجم فارسی ضمن آگاهی از این صنایع، بسیار کوشیده است این صنایع را به طرزی کارآمد و در پرتو تعادل نقشی به زبان فارسی برگرداند. این مقاله می‌کوشد برگردان فارسی گزیده‌ای از این صنایع را در پرتو تعادل نقشی بررسی و ارزیابی کند.

assessing persian translation of selected rhetorical figures in venus and adonis and the rape of lucrece by shakespeare

rhetorical figures are the artistic use of language that, through the selection of specific linguistic and grammatical structures, assist poets in expressing their ideas and thoughts. these figures are highly structure-oriented and are lost in translation to another language. the loss of literary devices in the translation of poetic texts becomes even more perplexing because, in poetry, not only the meaning but also the form is important. and, since what is lost most in the translation of poetic language is the form, it is clear that poetic devices are also lost to a great extent. however, there are translators who are fully aware of the style, context, and form of both source and target languages and skillfully recreate these specific forms in the target language. among english poets, shakespeare has ingeniously and efficiently used literary devices in his theatrical and poetic works. among shakespeare’s non-theatrical works, the two poems venus and adonis and the rape of lucrece, which have recently been translated into persian, have significantly utilized literary devices. a general evaluation of the persian translation of these selected devices in these two poems, based on functional equivalence, shows that the persian translator has made great effort to translate these devices into persian in an efficient manner and within the framework of a functional equivalence. this article aims to examine and evaluate a selected number of these devices in the persian translation of the two poems within the framework of functional equivalence.