مهدی اخوان ثالث و مسئلۀ زبان شعر نیما

نگاه جامع نیما یوشیج به شعر و درک این دقیقه که هرگونه تغییر در شعر باید بنیادین و کلی باشد، موجب شد که تمامی عناصر در شعر «آزاد» نیما دچار تحولی اساسی شوند. یکی از عناصر شعر که در شعر آزاد نیما تغییراتی ملموس نسبت‌به شعر کلاسیک پذیرفت، «زبان» بود. مسئلۀ زبانِ شعرِ نیما از همان ابتدا دغدغۀ موافقان نیما و دستاویز مخالفان او بوده است. مهدی اخوان ثالث یکی از طرفداران نیما بود که در پی گشودن پیچیدگی‌ها و دشواری‌های زبان او برآمد و نخستین کتاب مستقل دربارۀ زبان شعر نیما را به نگارش در‌آورد. در پژوهش پیش رو ابتدا آرای موافقان و مخالفان نیما دربارۀ زبان شعر او مطرح شده و سپس نظریات اخوان در کتاب عطا و لقای نیما یوشیج با روش «تحلیل انتقادی» بررسی شده است. در پایان مشخص شده که اخوان برای دفاع از شیوۀ نیما کوشیده است برای هنجارگریزی‌های زبانی نیما نظایری از گذشتگان بیابد تا ثابت کند نیما از اغلب اجازات و امکاناتی که در اختیار قدما بوده، در شعرش استفاده کرده است. او همچنین در ضمن بحث‌هایش به نکات ظریفی اشاره کرده است که بعدها پژوهشگران دیگری آن را گسترش داده و تکمیل کرده‌اند؛ بااین‌حال وی در مواردی نیز دچار اشتباهاتی شده است.

mahdi akhavān-sāles and the issue in the language of nimā’s poetry

nimā yushij’s comprehensive look at poetry and the understanding that any change in poetry must be fundamental and general, prompted all elements in nimā’s free verse to undergo a fundamental transformation. compared to classical poetry, one of the elements that underwent significant change in nimā’s free verse poetry was language. the issue of language in nimā’s poetry has been the concern of his supporters and the excuse for his opponents since the beginning. mahdi akhavān-sāles was an advocate of nimā who sought to resolve the complexities and difficulties of his language and wrote the first independent book about the language of nimā’s poetry. this research initially deals with the opinions of nimā’s supporters and opponents regarding the language of his poetry. then akhavān’s ideas in his book (atā va laqāye nimā yushij) are analyzed using the critical analysis method. the study clarifies that akhavān has tried to defend nimā’s style by finding analogies from the classic poetry for nimā’s language deviations in order to prove that nimā has used most of the permissions and facilities available to his predecessors. despite some mistakes, he has also pointed out some subtle points in his discussions, which were later expanded and completed by later researchers.