فراهنجاری در شعر مشفق کاشانی

آشنایی‌زدایی تکنیکی هنری است که به معنای فراتر رفتن از زبان معیار و به منظور القای لذت درک و دریافت به مخاطب صورت می‌پذیرد و خود به دو نوع، معنایی (که به بررسی استعاره، مجاز، کنایه و حس‌آمیزی می‌پردازد) و ترکیبی (که متن را در سطح واژگانی، نحوی، آوایی، نوشتاری، سبکی و گویشی مورد واکاوی قرار می‌دهد) تقسیم می‌شود. این تکنیک هنری در نثر و شعر و حوزه‌ ادبی و معنا و ترکیب رخ می دهد؛ به گونه ای که مخاطب با برجسته سازی، مخاطب را تحت تاثیر قرار می دهد . فراهنجاری در شعر عباس کی منش، ملقب به مشفق کاشانی، شاعر آیینی و انقلابی معاصرهم دیده می شود؛ لذا این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف تحلیل مولفه های هنجارگریزی در شعر وی در پی پاسخ به این سوال اساسی است که هنجار گریزی یا فراهنجاری در چه حوزه ای از شعر این شاعر جلوه گر شده است، با بررسی مولفه هایی چون هنجار گریزی واژگانی، معنایی، نحوی، باستانی و سبکی و مواردی از این دست، بر اساس نظریه جفری لیچ انجام گرفته است. نتیجه اینکه شعر مشفق کاشانی را می توان آیینه تمام نمایی از زیبایی ها و ابداعات هنری دانست که پر بسامد ترین مولفه‌ فراهنجاری در شعر او نیز در حوزه معنا رخ داده است و مخاطب در لابلای این زیبایی ها و ابداعات و فراهنجاری های واژگانی و نحوی و دیگر مولفه هایی که از بسامد کمتری در شعر او برخوردارند، به معنا و منظور شاعر پی می برد.

deviation in the poetry of mushfiq kāshānī

: deviation in art refers to going beyond the conventional language in order to evoke a sense of pleasure, perception, and understanding in the recipient. it can be classified as semantic deviation (which explores metaphor, metonymy, irony and synesthesia) and combinative deviation (which examines the textual elements such as vocabulary, syntax, phonetics, writing style, and dialect). this artistic technique is found in both prose and poetry, aiming to captivate the audience through highlighting certain aspects. poetic deviation is evident in the poetry of abbās keymanish, known as mushfiq kāshānī, a contemporary religious and revolutionary poet. as such, this research employs a descriptive-analytical approach to investigate the components of deviance in his poetry and explore his poetic deviations. in so doing, the study examines linguistic, semantic, syntactic, archaic, and stylistic elements of deviation according to geoffrey leech’s theory. the findings reveal that mushfiq kāshānī’s poetry can be considered a comprehensive reflection of artistic beauty and innovation, with the most frequent component of deviation occurring in the realm of meaning. the audience understand the poet’s intended meaning beneath these aesthetic qualities, linguistic and syntactic deviations, and other components that are less frequent in his poetry.