مناسبات لحن، عنصر پیش ‌برنده مرثیه‌های عاشورایی قیصر امین ‌پور

سرودن اشعار عاشورایی به‌ عنوان یکی از مظاهر تجلّی عشق به خاندان حضرت محمّد(ص)، به‌ ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مورد توجبه بیشتری قرار گرفت و شاعران بسیاری در این زمینه طبع‌آزمایی کردند. از آن میان، به اشعار قیصر امین‌پور به‌عنوان یکی از شاعران این جریان، بسیار توجبه شد. در سروده‌های عاشورایی او، زبانی صمیمی و کلامی گرم، همراه با صراحتی که در دیگر سروده‌هایش دیده می‌شود، جریان دارد. در پژوهش حاضر، عنصر لحن، با وجوه و اَنحایی که موجب انتقال صمیمانه و غیرمستقیم پیام حزن و اندوه می‌شود، مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفت. باتوجه ‌به اهمیت آن در انتقال پیام ضمنی متن، روشن شد که شاعر در انتخاب قالب، جانب لحن و موضوعیت شعر را رعایت کرده است. برای انتخاب وزن عروضی، به ریتم و تناسب آن با فضای غمگنانۀ شعر نظر داشته و موسیقی قافیه و ردیف و اشتراک آوایی این دو را به‌عنوان اصلی مهم، جهت همسویی با خاطر مخاطب، به کار بسته است. همچنین از صور خیال، به‌ویژه استعاره، در خلال سروده‌های عاشورایی، برای تصویر و ترسیم مناظر شعر بهره گرفته و موسیقی اصوات و جادوی مجاورت حروف را به‌عنوان اسلوبی برای تاثیرگذاری بیشتر حالت تراژیک شعرش به کار برده است.

tone, the driving force in qaisar aminpour’s ashura elegies

elegy has always been a popular genre, especially in poetry. this type of composition, due to its special subject matter, has special features and crafts to convey the message and relate to the audience. composing poetry about ashura, as one of the manifestations of love for the family of prophet mohammad (pbuh), has especially has received more attention after the victory of the islamic revolution, and many poets have experimented in this field. in this relation, the poems of qaisar aminpour as one of the poets of this group received much attention. in his ashura poems, a cherishing and warm verbal language flows along with the clarity that can be seen in his other poems. in the present study, the element of tone was studied with respect to the sincere and indirect transmission of the message of sorrow and grief. considering its importance in conveying the implicit message of the text, it was revealed that the poet has observed the tone and subject matter of the poem in choosing the form. he has considered the rhythm and its propriety with the sad atmosphere of the poem in order to choose the metrical pattern. he has also used rhyme and rhythm and their phonetic compatibility as an important principle to align with the audience. aminpour has also made use of figurative language, especially metaphors to depict the poetic landscapes the musicality of sounds and the magic of the proximity and contiguity of letters as a style to create a more emphatic tragic tone in ashura poems.