ارزیابی کیفیّ ترجمه عربی سیر العباد الی المعاد سنائی غزنوی بر اساس نظریه آنتوان برمن

رابطۀ میان سرودن شعر و ترجمۀ شعر، رابطۀ تفکّر و تامّل است. هر مترجم شعر در درجۀ اوّل، یک تاویلگر متن است و تاویل‌های خود را بازنویسی و بازسرایی می‌کند. نزدیک‌کردن خوانش‌های مترجم به متن اصلی، مستلزم شناخت جهان و زبان شاعر است. البته این به‌معنای ارائۀ معناهای بسته نیست؛ بلکه پی‌بردن به آن معنای غایی متن است که گسترۀ تاویل‌های بی‌پایان را در خود نهفته دارد؛ یعنی حسّ ناب متن. آنتوان برمن در نظریۀ گرایش‌های ریخت‌شکنانۀ خود، با هدف برجسته‌ساختن اهمیت دیگری و فرهنگ بیگانه در ترجمه و احترام به غرابت و بیگانگی متن اصلی، بر این اعتقاد است که مترجم باید از جهت شکل و محتوا، مقیّد به متن مبدا و وفادار به آن باشد. در این جستار، با روش توصیفی- تحلیلی و از منظر مطالعات توصیفی فرایندمدار ترجمه، ترجمۀ عربی یوسف عبدالفتّاح از کتاب سیر العباد الی المعاد بر اساس هشت مورد از مولّفه‌های تحریف متن از دیدگاه برمن بررسی می‌شود که عبارت‌اند از: عقلایی‌سازی، واضح‌سازی، اطناب کلام، آراسته‌سازی، تخریب سیستم زبانی، تخریب اصطلاحات و عبارات، غنازدایی کیفی و غنازدایی کمّی. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد علّت اصلی انحراف ترجمۀ عربی سیر العباد الی المعاد از متن اصلی، ناآشنایی مترجم با زبان فارسی، تمایزات مربوط به ساختار دستوری و همچنین تطابق‌نداشتن کامل دامنۀ اطلاق واژه‌ها در دو زبان عربی و فارسی است که طبیعتاً ناشی از اختلاف فرهنگ، تمدّن، عادات و رسوم دو قومی است که به این دو زبان سخن می‌گویند.

the qualitative assessment of arabic translation of seirolebad elalmaad based on antoine berman’s theory

the translation of molana’s books as a one of the greatest literary works of persian literature is considerable with the modern theories of translation’s skills, structurally and contently. antoine berman with his theory &endances eformantes& (deconstruction tendencies), emphasized on the importance of the others and underscored the main text and he believed that the translators must be respect the first text and be faithful toward it.  in this paper, by using process- oriented descriptive translation studies, we examine the arabic translation of seirolebad elalmaad by yusef abdulfattah using the eight parameters of berman’s theory: rationalization, clarification, ennoblement, glorification, and the destruction of underlying networks of signification, quantitative and qualitative impoverishment. the conclusion shows that the main reasons of deviation in arabic translation from seirolebad elalmaad belongs to:  translator’s lack of acquaintance to persian language, the grammatical and lexical differences between arabic and persian and naturally it is resulting from the unconformity of culture, civilization, and tradition of these two nations.