اکفراسیس، توصیف و رئالیسم در مجموعه‌ داستان کوتاه زائری زیر باران

عنصر توصیف، همواره از پایه‌های اساسی ادبیات داستانی، با هر سبک نوشتاری محسوب می‌شود؛ امّا نمود آن در آثار رئالیستی، از تشخّص بیشتری برخوردار است؛ زیرا فضای کافی برای ارائۀ یک توصیف کلامی، یعنی اکفراسیس، جهت تجسّم هرچه بهتر مخاطب، باز است. در دهه‌های اخیر، نظریه‌های متعدّدی از کارکردهای توصیف در آثار مختلف نظریه‌پردازان غربی مطرح شده و در باب اهمیت این عنصر، سخن‌ها رفته است. بر همین اساس، اثر رئالیستی زائری زیر باران، از احمد محمود، مبنای پژوهش قرار گرفت. احمد محمود از جمله نویسندگان برجسته و ممتاز دوران معاصر است که محیط و جغرافیا بر زبان و سبک نویسندگی او اثر گذاشته است. این برداشت، بدون شک، به‌دلیل قدرت عنصر توصیف در داستان‌های اوست. مجموعۀ زائری زیر باران، شامل دوازده داستان کوتاه است. این داستان‌ها در عین سادگی بیان و محتوا، ترسیم‌کنندۀ سبک توصیف‌گرای نویسنده در بیان مضامین و دغدغه‌های غالب اوست. با تعمّق و غور در این مجموعه، به‌درستی درمی‌یابیم که توصیف، از جوهره‌های اصلی این اثر محسوب می‌شود و نحوۀ روی‌دادن حوادث، احوال شخصیت‌ها و موقعیت‌ها با قلم توصیف‌گرای نویسنده، جهانی هنری را می‌آفریند. این توصیفات، به داستان، حالت نمایش‌نامه می‌دهند و رئالیستی‌اند. در این پژوهش درمی‌یابیم که هدف نویسنده از توصیف، نشان‌دادن درد و رنج و ناکامی مردم جنوب است و به‌طور مستقیم و غیرمستقیم، فقر و استبداد حاکم بر جهان داستانی خود را به خواننده القا می‌کند. این پژوهش با شیوۀ توصیفی-تحلیلی و روش کتابخانه‌ای انجام گرفته است. سعی شده ضمن بیان اجمالی مفاهیم اکفراسیس و توصیف (تاریخچه و کارکردهای توصیف)، توصیفات موجود در اثر رئالیستی مذکور با ذکر شواهد کافی، بررسی شده و هدف نویسنده از آوردن این‌گونه توصیفات نقد شود.

ekphrasis, description and realism in ahmad mahmoud’s the pilgrim under the rain

with the advent of realist novels in the nineteenth century, description has called the attention of scholars in humanities and especially in literary studies. due to its significance in realist works, in this research, the description and its role are studied in ahmad mahmoud’s the pilgrim under the rain which is known as a realist work. ahmad mahmoud is one of the prominent contemporary writers whose works and style are influenced by environment and geography. in this study, he has been selected as the leader of the fictional school of the southern region of iran, because his works have attracted many readers since the 1930s due to the climate conditions of his stories, the style of his life, the use of fluent language along with the southern dialect and the choice of social topics. the collection of his short stories titled the pilgrim under the rain (1346/1967) includes twelve short stories that outline the main lines of the author’s favorite styles and themes and concerns with simple expressions and content. ahmad mahmoud shows that he is the master of using description in this work which highlights events, characters, places, and situations through description. his descriptions give the story a playful mood and also a realist touch. the author’s purpose in using description is to show the suffering and failure of the people of the southern region. in so doing, he presents to the readers, directly or indirectly, poverty and tyranny perceived in his work. the research method in this study is descriptive-analytical achieved through a qualitative method.