نقد زبانی قانون مدنی با تاکید بر فارسی‏‌نویسی

با توجّه به اینکه کتاب‏های قانون ما برگرفته و متاثّر از فقه و زبان عربی است، اصطلاحات فقهی به عربی در قانون رایج شده ‏است؛ امّا این نفوذ به اندازه‏ای است که کلمه‏های فارسی را نیز تحت ‏تاثیر قرار داده‏ ‏تا جایی‏که قواعد عربی را برای کلمه‏های فارسی نیز به کار برده‏اند. اهمیتی که قانون مدنی در تامین امنیت و سلامت جامعه برعهده دارد، توجّه به متن و اصول نگارش فارسی و به‌کارگیری واژگان فارسی را ضروری می‌سازد؛ زیرا آنچه به یک متن اعتبار و انسجام‏ می‏بخشد، شیوۀ نگارش و پختگی نثر آن است. بنابراین در پژوهش حاضر با روش توصیفی و کیفی، مبتنی بر مطالعۀ کتابخانه‏ای، همچنین نظرهای دانشجویان، دانش‏آموختگان، استادان رشتۀ حقوق و زبان و ادبیات فارسی، به نقد و بررسی قانون مدنی پرداخته شده ‏است. هدف پژوهش، کاربردی و توجّه به اصلاح زبانی منابع حقوقی و قانون از سوی دست‏اندرکاران در این حوزه با یاری ‏جستن از صاحب‏نظران زبان و ادب فارسی و همچنین پیراستن آن‏ از واژگان‏ عربی است. نتیجه اینکه در بعضی از مادّه‏ها قرار گرفتن واژه‏های عربی در کنار هم باعث پیچیدگی متن قانون شده‏ است. از این‏ رو پیشنهاد می‏شود تا جایی که امکان ‏دارد، در نگارش متون حقوقی به‌ویژه قانون‏‏ها از الفاظ و اصطلاح‏های رایج در زبان فارسی استفاده ‏گردد.

Linguistic critique of civil code with emphasis on Persian writing

Due to the fact that our books of law are taken from and influenced by Arabic jurisprudence and language, Arabic jurisprudential terms have become common in the law. This influence is of such a nature that it affected Persian words to the extent that Arabic rules have been applied to Persian words as well. The importance of civil code in ensuring the safety and health of society necessitates paying attention to the text and principles of Persian writing and the use of Persian words because what gives a text credibility and coherence is the way it is written and the maturity of its prose. Therefore, via a librarybased descriptive and qualitative as well as the opinions of students, graduates, professors of law, Persian language and literature, this study has reviewed and evaluated civil code. The purpose of this research is to draw attention to the need for linguistic correction of legal sources and trimming the Arabic words by those involved in this field with the help of the experts in Persian language and literature. As such, in some articles, the juxtaposition of Arabic words has complicated the text of the law, and it is therefore suggested to use common Persian words and expressions as much as possible in writing legal texts, especially laws.