زیبایی‌شناسی مبتنی بر عناصر بیانی در قرآن کریم

زیبایی‌شناسی از مباحث بنیادین و اساسی است که پیدایش آن به زمان افلاطون و پیش از او بازمی‌گردد و تا امروز نیز با آرای متفکران و صاحب‌نظران معاصر غربی و اسلامی، به حیات خود ادامه داده است. وجه تمایز قرآن کریم به‌عنوان متنی فراگیر و درهم‌تنیده، شیوة بلاغی اعجازآمیز آن است. این وجه تمایز را در هر سوره از قرآن و نیز هر آیة آن که هریک سبک بلاغی اعجاب‌برانگیز خود را دارد، آشکارا مشاهده می‌کنیم. هدف این مقاله بررسی عناصر بیانی از حیث زیبایی‌شناسی در قرآن کریم است؛ زیرا عناصر بیانی، این امکان را به ما می‌دهد که تجربه کنیم و تجربیاتمان را مستند سازیم. روش انجام این پژوهش، توصیفی - تحلیلی است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد عناصر بیانی در تمامی سوره‌های قرآن کریم از هم جدایی‌ناپذیرند و همة سوره‌ها در یک پیکر قرار گرفته‌اند و برای تبیین اندیشه و پیام‏های سوره‌های قرآن، باید ویژگی‏های هنری ادبی را در کنار ویژگی‏های موضوعی فکری مدّنظر داشت.

Aesthetics in expressive elements of the Holy Quran

Aesthetics is one of the fundamental topics in philosophy, whose origin dates back to Plato’s time and before him. To this day, aesthetics has subsisted through the ideas of Western and Islamic thinkers. As a ubiquitous interconnected text, the Holy Quran is distinguished for its miraculous rhetoric. This distinction can be observed in every chapter (sūrah) or verse (āyah) of the Qur’an, each of which boasting an astounding rhetorical style. The purpose of this article is to study the expressive elements in terms of aesthetics in the Holy Qur’an since expressive elements make it possible to gain experience and document it. The method of this research is analyticaldescriptive. The results show the expressive elements in the sūrahs of the Holy Qur’an are inseparable from the others, and all are parts of the same body. In order to explain the thoughts and messages of the Qur’an, it is necessary to consider the artisticliterary features along with the thoughts and topics.  In the studies done on the aesthetics in the expressive elements of the Holy Quran, the elements include the semantic, the musical, and the structural ones. It should also be said that the Holy Qur’an has used the method of imaginative expression in the subjects and has placed its rule of expression in it.