کاربرد تصویر های زبانی ( واژگانی نحوی ) در طومار شیخ شرزین

زبان، شبکه‌ای درهم تنیده از لایه‌ها، پیوندها و نشانه‌های تصویری است. طومار شیخ شرزین از آثار فاخر نثر هنری معاصر است که با تصویرهای زبانی و سبک ادبی در قالب فیلمنامه تدوین شده است. خالق این اثر، بهرام بیضایی، نویسنده خوش‌فکر ایرانی است که اندیشه‌های ذهنی خود را در زبانی چندلایه، نثری موزون و بیهقی‌وار، با تصویرسازی‌های زبانی و نمایشی به شکلی زیبا و هنرمندانه توصیف کرده است. در این مقاله، کاربرد تصویرهای زبانی در دو حوزه تصویرهای واژگانی و نحوی مورد بررسی قرار گرفته است. عواملی چون گزینش واژه‌های متنوّع، تناسب، تلفیق زبان کهنه و نو، ساختار نحوی کهن و چیدمان نامنظّم نحوی، به کلام بیضایی برجستگی خاصّی بخشیده است. به‌کارگیری فراهنجاری‌های واژگانی، زمانی، سبکی و صحنه‌پردازی‌های زیبای نمایشی، در التذاذ روحی، القای بن‌مایه‌های فرهنگی، اجتماعی و تاریخی و شکل‌گیری سبک ادبی فیلمنامه، نقش مهمّی داشته است. هدف از تدوین مقاله حاضر این است که کاربرد تصویرهای واژگانی و نحوی چگونه در آفرینش نثر شاعرانه، توصیفات هنری و جلوه‌های نمایشی فیلمنامه تاثیرگذار بوده است. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی، متن‌محور و برمبنای سبک‌شناسی ادبی صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش نشانگر تاثیر کاربرد تصویرهای زبانی و نمایشی در برجسته‌ساز شدن فیلم‌نامه طومار شیخ شرزین در حوزه‌های فرهنگ، زبان، ادب و ادبیات نمایشی است.

The use of verbal images (lexicalsyntactic) in the Scroll of SheykhSharzīn’s Scroll

Language is an intertwined network of layers, links, and visual signs. Sheykh Sharzīn’s Scroll is one of the magnificent works of contemporary artistic prose, which has been compiled in the form of a screenplay with linguistic images and literary style. The creator of this work is Bahrām Beyzāī, an Iranian author with wellthoughtout ideas, who has beautifully and artistically represented his thought in a multilayered language of rhythmic Beyhaqīlike prose and  verbal and visual images in this screenplay. This article examines the use of verbal images at lexical and syntactic levels. Factors such as profuse diction, proportion, blend of old and new languages, old syntactic structure and irregular syntactic arrangement have given a special prominence to Beyzāī’s text. The use of lexical, temporal, and stylistic metanorms and beautiful dramatic staging have played an important role in spiritual fulfillment, inducement of cultural, social and historical themes and the formation of the literary style of the screenplay. The aim of this article is to show how the use of lexical and syntactic images have been effective in creating the poetic prose, artistic descriptions and dramatic effects of this screenplay. The research method is descriptiveanalytical, textbased and with regard to literary stylistics. Research findings indicate the effect of the use of verbal and dramatic images in the prominence of the screenplay of Sheykh Sharzīn’s Scroll in the fields of culture, language, literature and dramatic literature.