ای مجلسیان راه خرابات کدام است؟ (هنر تقابل در غزل سعدی)

در غزل سعدی، تقابل‌های دوگانه، نمود‌هایی گسترده، هنرمندانه و متنوّع دارد. این تقابل‌ها را می توان در سه سطح واژه، جمله و ساختار غزل بررسی کرد. در پژوهش حاضر، تقابل‌های واژگانی سعدی در سه دستۀ زبانی، ادبی و معنایی بررسی شده ‌است. همراه کردن تقابل‌های زبانی با آرایه‌های لفظی، علاوه بر تقویت موسیقی کلام، به تقابل‌های سعدی تشخّص سبکی بخشیده‌ است. تقابل‌های ادبی در سه بخش تقابل تلمیحی، تقابل تناسب و تشبیه تفضیل آمده است. سعدی با استفاده از انواع تقابل‌های معنایی و شگردهای خاص خویش در به‌کارگیری آن‌ها، دیدگاه خود را درباره عشق و معشوق، هنجارهای جامعه و برخی گروه‌های اجتماعی مانند پارسایان، صوفیان و رندان بیان می‌کند. روحیۀ رضا و تسلیم سعدی از سویی و تلاش او برای دفاع از عشق و جمال‌پرستی از سوی دیگر، موجب شده است مبحثی با عنوان تبدیل و رفع تقابل‌ها در نظام فکری و سروده‌های این شاعر نمود داشته باشد. در پژوهش حاضر، نگاه متفاوت و خاص سعدی به تقابل، مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. اساس پژوهش، بررسی تمامی غزلیات سعدی در نسخۀ محمّدعلی فروغی است.

Oparliamentarians, Where is the Way of the Tavern? (The Art of Opposition in Saadi’s sonnet)

In Saadi’s sonnets, there are extensive, artistic, and various manifestations of binary oppositions. These oppositions have been examined in three levels of word, sentence, and sonnet structure. In the present study, Saadi’s lexical binary oppositions have been investigated in three categories: linguistic, literary, and semantic. Combining linguistic contrast with verbal arrays, in addition to enhancing the music of the speech, has given Saadi’s oppositions a stylistic characterization. Literary oppositions have been detailed in three sections: allusive oppositions, appropriateness oppositions, and preferential simile. Saadi expresses his views on love and the beloved, the norms of society, and some social groups such as the pious, the Sufis, and the Rendans, using all kinds of semantic confrontations and his special tricks in applying them. Saadi’s Satisfaction and submission to God, on the one hand, and his efforts to defend love and aesthetics, on the other, have led to an issue entitled Transform and Eliminate of oppositions in the mental system and poems of this poet. In the present study, Saadi’s different and specific view of oppositions is examined and analyzed. The basis of the research is the study of all Saadi lyric poems in the prescription of Mohammad Ali Foroughi.