نگاهی به نوآوری‌های منوچهر نیستانی در عناصر شعری غزل

نیستانی (1315-1360ش) را می‌توان از پیشاهنگان جریان غزل نئوکلاسیک دانست. با این حال، جایگاه او در تغییر و تحوّلات غزل معاصر، چنان‌که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است. تلاش فراگیر نیستانی در مسیر رسیدن به فرم و شکل تازه‌ در غزل، نام او را به‌عنوان نخستین شاعر غزل‌سرا که در این وادی قدم نهاده، به ثبت رسانده است. او بود که نخستین بار، شکل نوشتاری غزل را دگرگون کرد و غزل را به شکل نیمایی نوشت. تلاش او در گسترش امکانات و ظرفیت‌های محتوایی غزل نیز چشمگیر است. او چندان به مضامین کلیشه‌ای غزل سنّتی و معیارهای زیبایی‌شناسانه تکرارای آن، گردن ننهاده و فردیت‌گرایی، واقع‌گرایی و تجربه‌گرایی را جایگزین ذهنی‌گرایی و کلّی‌گویی کرده است. همچنین تصاویر نو و مبتکرانه‌ای با تکیه بر نگاه فردی و شخصی و با الهام از عناصر و ویژگی‌های زمانۀ خود ساخته است. در ساحت زبان شاعرانه نیز با وارد کردن واژگان معاصر و محاوره‌ای به غزل، هژمونی زبان ادبی را شکسته و به زبان زمان سروده است. پژوهش حاضر تلاش دارد نوگرایی‌های نیستانی را در ابعاد مختلف فرم و شکل، تصویر و زبان شعر مورد کاوش قرار داده، با روشی تحلیلیتوصیفی، جایگاه این شاعر را در ابعاد نوگرایی در غزل آشکار سازد.

Review the Innovation of Manuchehr Neyestani in Poetic Elements of Ghazal

Manuchehr Neyestani can be considered as one of the pioneers of the Persian modern sonnet (Ghazal). Hussein Monzavi considered him one of the pioneers of the Persian modern ghazal and believed that his place in the changes and developments of contemporary Ghazal, remains unknown. Neyestani’s allencompassing endeavor to achieve a new form in Ghazal has made him one of the first Ghazal poets that have taken a step in this direction. His efforts to expand the content and capacities of the Ghazal are also remarkable, and he has not paid much attention to the thematic clichés of traditional Ghazal and their repeated aesthetic criteria and has replaced individualism, realism, and subjectivism. he has also created new and innovative images based on individual and personal perspectives and inspired by the elements and characteristics of its time and Environment. In the poetic language, he has broken the hegemony of literary language and He has introduced colloquial and spoken words and expressions in a ghazal. The present study tries to examine and study the neyestani’s modernities in the mentioned fields and to reveal the position of this poet in the dimensions of modernity in Ghazal.