واکاوی تطبیقی بافتارهای گفتمان‌مدار روایت حضرت نوح در دو سوره هود و نوح بر محور الگوی ون ‏لیوون

در این پژوهش، بافتارهای گفتمان‌مدار روایت حضرت نوح در چهارچوب الگوی جامعه‌شناختی معنایی ون ‏لیوون در زمینه میزان کارایی این الگو و مولّفه ‏های آن در تحلیل این روایت مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین چگونگی بازنمایی کارگزاران اجتماعی روایت حضرت نوح و قوم ایشان با توجه به مولّفه‏ های جامعه‏ شناختی معنایی در جهت تولید و انتقال ایدئولوژی خاص در لایه‌های زیرین متن در موقعیت عصر نزول در دو سوره هود و نوح، تحلیل شده است. این جستار با رویکرد توصیفی تحلیلی در پی آن است که ضمن واکاوی تطبیقی مولّفه‌های گفتمان‌مدار روایت حضرت نوح در دو سوره هود و نوح بر اساس نظریه تحلیل انتقادی گفتمان ون لیوون، ارتباط چگونگی بازنمایی این مولّفه‌ها را در رویکرد درزمانی با عصر نزول و موقعیت اجتماعی مسلمانان روشن ‏سازد. نتایج نشان می­دهد میزان بازنمایی کارگزاران اجتماعی روایت در سوره هود، حاکی از آن است که مولّفه‏های نام‏دهی با 22 مورد استفاده، حذف با 17 و نامشخص‌سازی با 11 مورد، بسامدی بالاتر نسبت به سایر مولّفه‌ها دارند که این امر، متناسب با شرایط مسلمانان در عصر نزول روایت، حاکی از فرایند پوشیدگی در گفتمان است؛ امّا در بیان روایت در سوره نوح، بسامد پایین مولّفه‏هایی همچون نامشخص‌سازی با شش و حذف با دو مورد، حکایت از وجود صراحت در گفتمان دارد.

A Comparative Analysis of DiscourseOriented Contexts of Prophet NoahIn two Surahs of Hood and Noah Based on Van Leeuwen’s Framework

In this study, the discourseoriented contexts of the narrative of Prophet Noah in Van Leeuwen’s sociologicalsemantic framework have been examined in terms of the effectiveness of this model and its components in analyzing this narrative. Also, the way social agents are represented by the narrative of Noah and his people has been analyzed with respect to sociologicalsemantic components in order to produce and convey specific ideologies in the lower layers of the text in the condition of revelation era in the two surahs of Hood and Noah. This study with descriptiveanalytical approach seeks to comparatively analyze the components of the discourseoriented discourse of Noah (AS) in the two surahs of Hood and Noah based on the critical theory of Van Leeuween’s discourse analysis and clarify the relation how to represent these components in diachronic approach with relavation era and the social status of Muslims. The results show that the representation of narrative social agents in Hood indicates that naming components with 22 used, deleting with 17 and indeterminate with 11 items have higher frequency than other components. This is in keeping with the conditions of the Muslims in the revelation era of the narrative that suggests the process of discourse is hidden. But in narrating the narrative in Noah surah, the low frequency components such as indeterminacy with 6 and deletion with 2 indicate the existence of openness in the discourse.