تاثیر تلمیحات اسطوره ای در بیان تجربه های عرفانی (بر اساس منطق الطیر عطار)

عارف در بیان اشعار خود، ابزارهایی به کار می‌برد تا تجربه‌های روحانی خود را آسان‌تر به مخاطب القا کند. یکی از این ابزارها، اسطوره است. بر این اساس، می‌توان تصوّر کرد که ابزارهای تصویرساز به‌ویژه پسااستعاره‌ها از جمله اسطوره در شعر عرفانی سهمی مهم دارند. در عرفان، گفته‌های شاعر دربارۀ امور معنوی و فراپدیداری است. اسطوره نیز از جهانی متفاوت است و می‌تواند وسیله‌ای مناسب برای بیان امور معنوی– عرفانی باشد. عطار نیشابوری در منطق الطیر با ترکیب خلاقانۀ اسطوره و تلمیح با ژرف‌ساخت تشبیه، تصویرهای زیبا آفریده و با صنایع بلاغی تلمیحی، تصویرسازی کرده است. در این پژوهش، ضمن معرفی این صنعت تلفیقی، یعنی تلمیح اسطوره‌ای نشان خواهیم داد که عطار در توصیف تجارب عرفانی، از این صنعت چگونه بهره برده و چگونه اسطوره و عرفان را با یکدیگر پیوند زده است. به عبارتی دیگر، هدف از این مقاله، توجه به اسطوره و تلمیح در قالب رمزها و نمادهایی است که در پرتو نوعی احساسات و شهودات زیستۀ عرفانی و باطنی، فهم و تفسیر می‌شوند و همچنین دگرگونی اسطوره به عرفان و گذر عناصر و نشانه‌های آن‌ها از حماسۀ تاریخی و ملّی به حماسۀ عرفانی و معنوی.

The effect of Mythological Allusion on the Expression of Mystical Experiences(Based on the Conference of the Birds of Attar)

In expressing his poems, the mystic uses a tool to induce his spiritual experiences to the audience more easily. One of these tools is myth. Accordingly, one can imagine that the illustrator tool especially postmetaphors like “Myth” has a significant contribution to mystical poetry. In mysticism, the poet’s words are about spiritual and supernatural matters. Myth is from a different world and can be a good means for expressing spiritual things mystical. In the Conference of the Birds, Attar Neishaburi has integrated myth and allusion creatively by deepening simile of beautifully created images with allusion rhetorical industry. In this study, while introducing this combined industry the mythological allusion we will show how Attar used the mystical experiences of this industry and how he linked the myth and mysticism. In other words, the purpose of this paper is to focus on myths and allusion in the form of puzzles and symbols understood and interpreted in the light of a kind of emotions and intuitions of the mystical and inner life, as well as the transformation of myth to mysticism and the transition of its elements and signs from epics historical and national episodes of mystical and spiritual ones.