تحلیل نسل جدیدی از لطیفه های رفاقتی موسوم به آقا ما ..... شما ...... در چهارچوب اصول مکالمه ای گرایس

در این پژوهش تلاش شده است تا نسل جدیدی از لطیفه‌های موسوم به رفاقتی در زبان فارسی با توجه به اصول همکاری مکالمه‌ای[1] گرایس (1975) در کاربردشناسی بررسی شود. یکی از جنبه‌های کاربردشناسی زبان، بررسی معانی ضمنی پاره‌گفتارها و معانی بافتی است. درواقع افراد همیشه منظور خود را واضح و صریح مطرح نمی‌کنند و این مسئله موفقیت در امر ارتباط متقابل را با مشکلاتی مواجه می‌کند. اصول چهارگانه همکاری مکالمه‌ای گرایس (1975) یکی از مهم‌ترین عواملی است که به ایجاد موقعیتی طنز می‌انجامد. هدف این پژوهش، بررسی نقض اصول همکاری مکالمه‌ای گرایس و نقش آن در تولید لطیفه‌هایی است که به‌تازگی در گفت‌وگوی روزمره فارسی‌زبانان بسیار رواج پیدا کرده است. این تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است و روش انجام آن میدانی می‌باشد. داده‌های آن نیز سی لطیفه، پیامک و گفت‌وگوی اینترنتی افراد است که به‌طور تصادفی انتخاب‌شده‌اند، این داده‌ها بر اساس چارچوب نظری تحقیق، که شامل اصول همکاری گرایس و راهکارهای آن، نقض و تخطی از آن راهکارهاست، تجزیه‌وتحلیل شده است. نتایج این تحقیق نشان‌ می‌دهد که پیامدهای نقض اصول گرایس سبب دروغ گفتن، کنایه زدن، تمسخر، استعاره، اغراق، پنهان‌کاری، تاکید بر موضوع بحث، توهین، تمایل نداشتن به ادامه بحث، ابهام، تناقض، غافلگیر کردن مخاطب، تغییر موضوع بحث و شوخی در ارتباطات فارسی‌زبانان می‌شود.