بازنمودِ نفوذ و تاثیر زبان فارسی در فرهنگ نامه عربی-ترکی اختری کبیر

لغت نامه یا فرهنگ لغت عربى‌ به ترکىِ اختریِ‌ کبیر،‌‌ تالیف «مصلح‌الدین‌ اختری»، افزون بر ارزش ها و فواید فرهنگ نامه ای و با وجود اینکه هیچ یک از دوسویِ زبان هایش فارسی نیست، می تواند نمونه و بستر مطالعاتی خوبی برای نشان دادنِ نفوذ و تاثیر زبان فارسی در میان اهل علم و ادب، لغت شناسان و عربی‌آموزان ترکِ عثمانی در آسیای صغیر باشد و این گونه می تواند ارتباط فرهنگی و زبانی این دو سرزمین کهن و بزرگ را نمایان کند. در این نوشته کوشیده شده است برخی از تاثیرپذیری ها و بهره وری های این فرهنگ لغت از زبان و ادب فارسی در حوزه لغات، اصطلاحات، اسامی خاص، تاریخ، فرهنگ، دستور زبان، شعر و نثر، بررسی و نمایانده شود.

A representation of Persian language influence over Akhtarie Kabir (Sihahe Akhtari), an Arabic–Turkish dictionary

Regardless of Its values and advantages as an Encyclopedia, Akhtarie Kabir or Sihahe Akhtari Arabic – Turkish  lexicon (or dictionary), by Muslih AlDin Mustafa  Ibn Shams Aldin Ahmad karehisari Kutahiyyavi (D.968 / 1561) known as Akhtari, Usmani literary, linguist and faqih, Living in the era of Sultan Süleyman Kanûnî's kingdom, can set a good example to demonstrate growth of Persian language influence among the Scholars, philologists and the Usmani Arabiclearning in minor Asia, Despite the fact that this lexicon doesn’t include Persian language. In such a way, it can illuminate the cultural and linguistic relation between the two vast and ancient countries. In this article, I have tried to demonstrate how this lexicon has been benefited and affected by Persian language and literature in terms of vocabulary, expressions, names, dates, culture, grammar, prose and poetry.