واکاوی آرای مستشرقان درباره‌ جایگاه اسلام شیعی و هدایت فکری روحانیت در انقلاب اسلامی ایران

انقلاب اسلامی ‌ایران مهم‌ترین جنبش اسلامی معاصر است که شگفتی اندیشمندان غربی را برانگیخت؛ چراکه برای آنان پذیرفته نبود که روحانیت و مذهب بتواند در یک انقلاب نقش‌آفرینی کند و انقلابی عظیم را در جهان رقم بزند. لذا این انقلاب در طول چهار دهه از عمر خود، از جنبه‌های گوناگون مورد مطالعه‌ شرق‌شناسان قرار گرفته است. یکی از مهم‌ترین محورهای مطالعاتی‌ای که مستشرقان بر آن تمرکز کرده‌اند، نقش هدایت فکری اسلام شیعی و روحانیت در شکل‌دهی انقلاب اسلامی است و درباره‌ این مسئله دیدگاه‌های گوناگونی ارائه کرده‌اند. تحقیق پیش‌رو به‌دنبال آن است که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به ارزیابی نظریات مطرح در این زمینه بپردازد. یافته‌های علمی این تحقیق، حکایت از این دارد که علت اصلی قضاوت‌های غلط مستشرقان در این خصوص، اولاً عدم فهم دقیق آنان از سیر تحولات تاریخی انقلاب ایران و ثانیاً عدم شناخت ماهیت ایدئولوژیک و مکتبی اسلام است.