نقد و بررسی الگوهای حل بحران هویت و تطبیق آن بر افغانستان معاصر

این مقاله، به «نقد و بررسی الگوهای حل بحران هویت و تطبیق آن بر افغانستان معاصر» می‌پردازد. افغانستان یک کشور چندقومی- ‌فرهنگی است که تقریباً سه دهه‌ کامل از جنگ ویرانگر سراسری آن می‌گذرد. این نوشتار، بدون انکار نقش‌آفرینی مداخلات بیرونی، علل و عوامل و نیز راه‌حل‌های اصلی این جنگ طولانی‌مدت را در درون خود جامعه‌ افغانستان می‌جوید و آن را با «بحران هویت ملی» مرتبط می‌داند. برای حل بحران هویت، دو الگوی نظری وجود دارد: یکسان‌سازی و چندفرهنگی‌گرایی. با توجه به تجربه‌ شکست الگوی یکسان‌سازیِ حل بحران هویت در کشورهای چندقومی فرهنگی، الگوی چندفرهنگی‌گرایی برای حل این مسئله در این‌گونه کشورها کارسازتر از الگوی قبلی به نظر می‌رسد. البته موفقیت این الگو، در گرو استفاده‌ مناسب از ظرفیت‌های فرهنگی خود جامعه‌ افغانستان است که باید مطابق مختصات قومی ‌فرهنگی و نیازهای عینی و ضرورت‌های حیاتی این جامعه صورت‌بندی و بومی‌سازی شود. در این راستا می‌توان از مفاهیم اصیل دینی، مانند برابری انسانی، کثرت قومی فرهنگی، کرامت ذاتی بشر و عدالت اجتماعی کمک گرفت.