رابطه بین جهش ارزی و جانشینی پول در اقتصاد ایران

هرگاه پول داخلی‌ یک‌ کشور، نتواند به‌ وظایف‌ خود عمل‌ کند، پول خارجی‌ جانشین‌ آن می‌شود. جانشینی‌ پول، پدیده‌ای رایج‌ در میان کشورهای‌ درحال توسعه‌ است‌ که‌ تحت تاثیر جنبه‌های مختلف اقتصادی و سیاسی قرار دارد. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های اقتصادی موثر، جهش‌های ارزی است. هدف اصلی‌ این‌ مقاله‌ بررسی رابطه جهش ارزی و جانشینی پول در ایران است‌. در این‌ مقاله‌، ابتدا از روش کمین‌ و اریکسون (٢٠٠٣) حجم‌ پول خارجی‌ در گردش و میزان جانشینی پول در اقتصاد ایران با استفاده از داده‌های سالیانه 1400-1338 برآورد می‌شود. سپس‌ از روش خود توضیح برداری بیزین برای‌ بررسی‌ اثر جهش ارزی بر جانشینی پول استفاده می‌شود. طبق نتایج به‌دست آمده، همواره جهش‌های ارزی و تورم باعث افزایش جانشینی پول در اقتصاد ایران می‌شود. از طرفی رشد اقتصادی دارای اثر منفی بر جانشینی پول بوده است. همچنین خنثی شدن اثر شوک‌های مربوط به جهش‌های ارزی، رشد اقتصادی و تورم بالای 5 سال بوده و لازم است تا سیاستگذاران اقتصادی برای مدیریت جانشینی پول، این مهم را در نظرگیرند.

the relationship between exchange rate overshooting and currency substitution in iran’s economy

when a country's domestic currency fails to fulfill its roles, foreign currency often replaces it, a phenomenon known as currency substitution. this is particularly common in developing countries and influenced by both economic and political factors. one significant economic aspect affecting currency substitution is exchange rate overshooting. the main objective of this study is to investigate the relationship between exchange rate overshooting and currency substitution in iran. utilizing the kamin-ericsson (2003) method, we first examine the foreign currency in circulation and the volume of currency substitution in iran’s economy using annual data from 1961 to 2021. then, the bayesian vector autoregression (bvar) method employed to analyze the impact of exchange rate overshooting on currency substitution. the results indicate that exchange rate overshooting and inflation consistently lead to increased currency substitution in iran’s economy. conversely, economic growth negatively affects currency substitution. additionally, neutralizing the effects of shocks related to exchange rate overshooting, economic development, and inflation requires more than five years. therefore, economic policymakers must consider these factors when managing currency substitution.