اثرات متقابل حمل و نقل، رشد اقتصادی و انتشار دی‌اکسیدکربن در ایران

هدف این مقاله بررسی تاثیر مزیت نسبی فعالیت‌های مختلف بر تولید ناخالص داخلی استان‌ها در بازه زمانی 1393-1383 است. برای این منظور از داده‌های سالنامه‌های آماری و حساب‌های منطقه‌ای مرکز آمار ایران برای 30 استان استفاده شده است. برآورد مدل‌ها در قالب مدل پانل پویا با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته ارزیابی شده است. نتایج برآورد مدل‌ها موید آن است که شاخص مزیت نسبی در سه بخش عمده کشاورزی، ساختمان و خدمات تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی استان‌ها به ‌ترتیب به میزان 0.49، 0.08 و 0.07 درصد دارند. در حالی که شاخص مزیت نسبی بخش صنعت، معدن و انرژی تاثیر منفی به میزان 0.15 را بر رشد اقتصادی استان‌ها نشان می‌دهد، که این تاثیر منفی می‌تواند ناشی از اثرگذاری بیشتر سایر بخش‌ها بر تولید ناخالص داخلی استان‌ها باشد. با توجه به یافته‌های تحقیق و تفاوت میزان اثرگذاری مزیت نسبی بر بخش‌های مختلف، پیشنهاد می‌شود در مسیر تبدیل هر استان یا شهرستان به قطب اقتصادی زیربخش‌های مختلف، اقدامات لازم صورت پذیرد.

Interactions of Transportation, Economic Growth and Carbon Dioxide Emissions in Iran

The purpose of this paper is to investigate the interrelationships between transportation (rail and air), economic growth and carbon dioxide emissions in Iran during the period 13621397 using time series data and the system of simultaneous equation approach. The findings show a positive correlation between transportation (rail and air) and economic growth, as well as between transportation (rail and air) and carbon dioxide emissions. Another finding of this study is that economic growth has a significant effect on increasing carbon dioxide emissions, but increasing carbon dioxide emissions has no effect on economic growth. Based on the results, the creation and development of infrastructure related to the type of transportation in order to improve the country’s economic growth is proposed.