اندازه‌ گیری کارایی شرکت‌ های هواپیمایی با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها

علیرغم افزایش رقابت و نیاز به شناخت بهتر از میزان کارایی نسبی یک شرکت هواپیمایی در مقایسه با دیگر شرکت‌ها، تاکنون مطالعات انگشت-شماری به موضوع کارایی شرکت‌های هواپیمایی در ایران همراه با مدنظر قرار دادن فازهای مختلف فرایند انجام کار و عدم اطمینان‌های موجود پرداخته‌اند. به‌عبارتی پژوهش‌های موجود بیشتر از مدل‌های تحلیل پوششی داده‌ها در حالت قطعی استفاده نموده‌اند و این در حالی است که در واقعیت، در بسیاری از مسائل با انواع ابهام و عدم قطعیت مواجه هستیم. هدف این پژوهش این‌است تا با استفاده از منطق فازی و رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها شبکه‌ای در قالب ارائه یک روش جدید (رویکرد تجزیه جمعی فازی)، خطوط هوایی ایران را مورد ارزیابی قرار دهد. از این رو داده‌های واقعی 14 شرکت هواپیمایی ایرانی استفاده شده است. مطالعه‌ موردی مورد نظر، نشان می دهد که خطوط هوایی پویا، تابان و ایرتور در مقایسه با دیگر خطوط هوایی بترتیب با 1، 0.97 و 0.96 دارای کارایی کل بهتری بوده‌اند. اگرچه تنها خط هوایی کارا با بازدهی 1، پویا می باشد. این در حالی است که خط هوایی نفت با کارایی 0.77 در مقایسه با دیگران از بازده کمتری برخوردار بوده است.

analysis of aviation companies’ efficiency using data envelopment analysis

despite the increase in competition and the need for a better understanding of the relative efficiency of an airline compared to other companies, so far, only a handful of studies have addressed the issue of airline efficiency in iran along with taking into account the different phases of the work process and the existing uncertainties. in other words, existing researches have mostly used data envelopment analysis models in deterministic mode, despite the fact that in reality we are faced with different kinds of ambiguity and uncertainty in many issues. the purpose of this research is to evaluate iranian airlines by using fuzzy logic and two-stage data envelopment analysis approach in the form of presenting a new method of two-stage fuzzy data envelopment analysis (fuzzy additive analysis approach). hence, the real data of 14 iranian airlines have been used. the case study in question shows that pouya, taban, and airtour airlines have better overall efficiency compared to other airlines with 0.1, 0.97, and 0.96 respectively, although the only efficient airline with an efficiency of 1 is pouya.