پایش و ارزیابی اثرات گردوغبار بر تغییرات بارش در جنوب‌غرب ایران با استفاده از سنجش از دور و gis

گردوغبار اتمسفر و تعاملات آن با بارش؛ در آب‌وهوای مناطقی که سرزمین‌های خشک و نیمه خشک وسیعی در آن وجود دارد؛ تاثیرات زیادی برجای می‌گذارد. ابهامات بسیاری درمورد علت تفاوت مقدار بارندگی از محلی به محل دیگر و از زمانی به زمان دیگر وجود دارد؛ به‌طوری‌که حتی با گسترش دانش و فناوری، هنوز علت این نوسان‌ها کاملاَ مشخص نشده است. امروزه به‌منظور پایش تاثیر رخدادهای گردوغبار بر تغییرات بارندگی، از تصاویر ماهواره‌ای  استفاده گسترده‌‌‌‌ای می‌شود. هدف از اجرای این تحقیق بررسی روند تغییرات بارندگی، با درنظرگرفتن فراوانی رخدادهای گردوغبار، با استفاده از روش‌های آماری خوشه‌بندی، سنجش از دور و پهنه‌بندی در محیط gis، در منطقه جنوب‌غرب ایران است. این پژوهش تلاشی است برای بارزسازی ارتباط بین فراوانی روزهای همراه با گردوغبار و تغییرات مقادیر بارندگی در ایستگاه‌های منطقه جنوب‌غرب ایران. در این تحقیق، مجموعه داده‌های روزانه رخدادهای گردوغبار و مقادیر بارندگی روزانه 45 ایستگاه هواشناسی طی سی سال گذشته (2016 1986) تحلیل شد. دو دسته اطلاعات شامل مجموعه داده‌های روزانه، ماهانه‌، فصلی و سالیانه وقایع گردوغبار و بارش و محصول ضخامت طیف نوری aod ذرات گردوغبار سنجنده  modisپردازش شدند. درمورد دسته نخست، اطلاعات با استفاده از روش تحلیل خوشه‌ای از بــین وقــایع گــردوغبار، مــوارد گــردوغبار همراه با بارش، در یک روز مشخص‌شده، پردازش و محاسبه و سپس تحلیل شد. سپس نقشه‌های بارندگی و فراوانی روزهای گردوغبار، در جنوب‌غرب ایران، با استفاده از روش میان‌یابی فاصله وزنی (idw) تهیه شد. در گام بعدی، به‌منظور بارزسازی و مشاهده شدت غلظت گردوغبار، خروجی محصول aod با استفاده از تصاویر سنجنده modis الگوریتم ترکیبیdeep blue  وdark target، کد 064 در تاریخ‌های استخراج‌شده در محیط arcgis تبدیل به نقشه شد و مورد تحلیل قرارگرفت. نتایج نشان داد که روش مورد نظر به‌خوبی قادر به شناسایی پدیده گردوغبار در منطقه مورد مطالعه است و می‌تواند تغییرات غلظت گردوغبار را با داده‌های زمینی مورد سنجش قرار داده و مقایسه کند. همچنین، بین پارامتر ضخامت نوری هواویزه‌ها و اطلاعات تاریخی مربوط به فراوانی رخدادهای گردوغبار در گزارش‌های سازمان هواشناسی، انطباق بسیار منطقی و روشنی وجود دارد.