استفاده از عکس هوایی و قابلیت‌های GIS در برآورد رشد طولی فرسایش خندقی مطالعه موردی: حوزه آبخیز سمل، استان بوشهر

فرسایش خندقی یکی از مخرب‌ترین انواع فرسایش آبی است که ارایه مدلی فراگیر و جهانی با توجه به جنبه‌های مختلف آن دشوار است. کسب اطلاعات از سابقه رفتار خندق و نحوه گسترش آن نیازمند پایش مستقیم سالانه است، که به‌دلیل هزینه و زمان عملاً در شرایط ایران امکان‌پذیر نیست. سنجش از دور و gis و داده‌های حاصل از این فناوری می‌توانند با فراهم‌آوردن داده‌های مکانی در ابعاد وسیع، در چنین ارزیابی‌هایی نقش اساسی داشته باشند. هدف از پژوهش حاضر برآورد رشد طولی خندق‌ها با استفاده از عکس‌های هوایی دو دوره زمانی و به‌وسیله روش رقومی‌سازی سختگیرانه مبتنی بر هندسه فریم (با استفاده از دیاپازتیو و اطلاعات و علایم حاشیه‌ای عکس) است. مدل رقومی مورد استفاده برای اورترکتیفای‌کردن عکس‌های هوایی، از خطوط توپوگرافی اصلی و فرعی، نقاط ارتفاعی، آبراهه‌ها، مناطق سایه، صخره‌ها و سطوح آبی در محیط pci و با ابعاد سلول 7×7 متر به‌دست آمد. با توجه به اندازه‌گیری‌ها، میانگین رشد طولی خندق‌ها به‌وسیله عکس هوایی، 3/1 متر در سال به‌دست آمد. براساس یافته‌های پژوهش حاضر مشخص شد که با استفاده از عکس‌های هوایی و gis می‌توان مقدار رشد طولی خندق‌ها را با دقت خوبی به‌دست آورد. آنالیزهای رگرسیونی انجام‌شده نشان دادند که بین مساحت حوزه آبخیز بالادست خندق، فاصله هدکت تا مرز حوزه آبخیز، ارتفاع هدکت و sar (نسبت جذب سدیم) با گسترش طولی خندق رابطه معنا‌دار وجود دارد.