تعیین منابع خاک رس با استفاده از تکنیک‌های طبقه‌بندی آنالیز ترکیب طیفی و طبقه‌بندی درختی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز بابلرود)

وجود منابع قرضه در منطقه ساخت سازه‌های خاکی از جمله فاکتورهای اساسی به شمار می‌آید. اهمیت این تحقیق به خاطر تعیین نواحی دارای بافت خاک‌رسی است که می‌توانند به عنوان منابع قرضه برای ساخت سازه‌های مختلف خاکی ـ از جمله سدهای خاکی ـ مورد استفاده قرار گیرند. ابتدا داده‌های پایه با استفاده از gps و نقشه‌های موجود از پروژه‌ ساخت سد البرز جمع‌آوری گردید. از نقشه‌های موجود خاک رس نمونه‌هایی برای اطمینان برداشته شد و بافت خاک نیز در آزمایشگاه با استفاده از روش هیدرومتری تعیین گردید. سرانجام 10 نقطه با بافت رسی و با توزیع منابع در سطح حوضه آبخیز بابلرود واقع در استان مازندران انتخاب شده که از آن میان 6 نقطه برای دادن داده‌های آموزشی به مدل و 4 نقطه باقی‌مانده نیز برای صحت‌سنجی به کار رفت. برای endmember پوشش گیاهی و سایه هم 10 نقطه انتخاب شد و سپس به تصحیح خطای اتمسفریک با روش dark-object subtraction پرداخته شد. تصاویر از نظر هندسی و رادیومتریک نیازی به اصلاح نداشتند. پس از آن اقدام به یافتن پیکسل‌های خالص با استفاده از شاخص خلوص پیکسل شد. با استفاده از این پیکسل‌ها کتابخانه طیفی تهیه شد و به منظور طبقه‌بندی با استفاده از روش آنالیز ترکیب طیفی و طبقه‌بندی درختی، مورد استفاده قرار گرفت. این تکنیک مدل‌سازی موقعیت و تفکیک‌پذیری خصوصیات پوشش‌ گیاهی و خاک رس و سایه را در فضای طیف‌های مختلط استخراج‌شده از تصاویر سنجنده etm+ ماهواره landsat انجام می‌دهد. نتایج نشان داد که خاک رس و پوشش گیاهی و سایه با صحت 68 و 5/77 و 86/67 درصد می‌توانند از یکدیگر تفکیک شوند. صحت کلی مدل 96/71 درصد و دارای ضریب کاپای 61 درصد است. کلید‌واژه‌ها: آنالیز ترکیب طیفی، روش طبقه‌بندی درختی، خاک رس.