بهبود شاخص عمودی خشکسالی اصلاح‌شده به‌منظور برآورد میزان خشکسالی در مناطق خشک مرکزی ایران

خشکسالی از بلایای طبیعی است که تبعات منفی گسترده‌ای را برای اقتصاد، کشاورزی، محیط و اجتماع به همراه دارد. فقدان شناخت و ارزیابی دقیق این پدیده باعث بروز بخش عمده خسارت‌های ناشی از آن می‌شود. در چند دهه اخیر، علم و به‌ویژه فناوری سنجش از دور محققان را در زمینه خشکسالی بسیار کمک کرده است و شاخص‌های متعددی برای ارزیابی و بررسی خشکسالی ارایه شده‌اند. هدف از این تحقیق بهبود شاخص عمودی خشکسالی اصلاح‌ شده (mpdi) از طریق محاسبه دقیق و صحیح پوشش گیاهی به‌عنوان مهم‌ترین پارامتر در این شاخص است. به منظور محاسبه شاخص مذکور، تعیین درصد پوشش گیاهی و همچنین پارامترهای خط خاک ضروری است. برای این کار از تصاویر ماهواره‌ای alos مربوط به تیر ماه سال 1388 استفاده شده است. حوضه آبخیز شیطور واقع در استان یزد به عنوان منطقه مطالعه انتخاب شد و با مطالعات میدانی درصد پوشش گیاهی 52 پلات اندازه‌گیری شد. 17 شاخص رایج گیاهی و شبکه‌های عصبی مصنوعی برای تخمین درصد پوشش گیاهی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج حاصل از شاخص‌های گیاهی نشان دادند شاخص‌هایی که در آنها بازتاب خاک در نظر گرفته می‌شود، با دقتی بهتر از دیگر شاخص‌ها (درصد 4rmse < و 63/0 > 2r) می‌توانند درصد پوشش گیاهی را در مناطق خشک تبیین کنند. از طرفی، نتایج به‌دست‌آمده از شبکه‌های عصبی نیز تایید می‌کنند که چون در شبکه‌های مذکور می‌توان ورودی‌های متعددی همچون اطلاعات طیفی باندهای متفاوت را به شبکه معرفی کرد، لذا اینها با دقتی بیشتر (%2rmse < و 74/0 > 2r) از شاخص‌های گیاهی می‌توانند در تخمین درصد پوشش گیاهی به کار ‌روند. در نهایت، با استفاده از مناسب‌ترین روش (شبکه‌های عصبی)، درصد پوشش گیاهی منطقه محاسبه شد و با توجه به پارامترهای خط خاک، نقشه شدت خشکسالی تهیه گردید. کلید‌واژه‌ها: شاخص عمودی خشکسالی اصلاح‌شده، درصد پوشش گیاهی، تصویر alos، خشکسالی.