پهنه‌بندی مراحل فنولوژی دو گونه‌ مرتعی با استفاده از درجه‌ روزرشد مودیس در استان چهارمحال و بختیاری

دما مهم‌ترین پارامتر اقلیمی در مطالعه‌ تغییرات مکانی و زمانی فنولوژی گیاهان است؛ ازاین‌رو مطالعه‌ حاضر با هدف بررسی پتانسیل داده‌های دمایی سنجنده‌ مودیس در تهیه‌ نقشه‌های درجه‌ روزرشد (gdd) و مراحل گوناگون فنولوژی، درمورد گونه‌های مرتعی astragalus effusus و bromus tomentllus، در استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. نقشه‌های دمایی (حداکثر، حداقل و میانگین)، gdd و مراحل متفاوت فنولوژی گونه‌های یادشده از داده‌های مودیس متعلق به فصل رویش در سال‌های 1396 و 1397 استخراج و با استفاده از داده‌های ایستگاه‌های هواشناسی و همچنین داده‌های فنولوژی میدانی در سه سایت مرتعی در منطقه با ارتفاع‌های متفاوت، ازطریق آزمون پیرسون مقایسه و صحت‌سنجی شد. نتایج حاکی از آن بود که تولیدات دمایی و gdd حاصل از تصاویر مودیس، به‌ترتیب، با داده‌های دمایی ایستگاه‌های هواشناسی و نیز gdd محاسبه‌شده در سایت‌ها بیش از 91 و 99% همبستگی دارد (p<0.001). نقشه‌ها مقدار gdd را، در اوایل فصل رویش، کمتر از 16 و در اواخر این دوره، بیش از 5200 نشان دادند که به‌ترتیب، بیانگر یک مرحله و تمامی مراحل فنولوژی گونه‌های مطالعاتی در منطقه بود. یافته‌های تحقیق نشان داد که مراحل فنولوژی گونه‌های مورد بررسی را می‌توان با استفاده از داده‌های مودیس، ازلحاظ مکانی و زمانی، از هم تفکیک کرد. با توجه به اینکه حفظ بقای گونه‌ها و بهره‌برداری پایدار از مراتع مستلزم آگاهی از مراحل گوناگون فنولوژی است، نقشه‌ فنولوژی گونه‌ها می‌تواند ابزار کارآمدی، در مدیریت مراتع در سازمان‌های مرتبط، محسوب شود.

mapping phenological stages of two rangeland species using modis growing degree days in chaharmahal and bakhtiari province

temperature is the most important parameter for studying spatiotemporal phenological changes in plants. thus, the current study was aimed to investigate the potential of modis land surface temperature (lst) data for mapping growing degree days (gdd) and different phenological stages of bromus tomentllus and astragalus effusus in chaharmahal and bakhtiari province. modis extracted maps of maximum, minimum and mean temperature, gdd index and phenological stages from 2018 to 2019 during growing season were assessed against weather station data and also field-based phenilogical data using pearson analysis in three regions with different altitudes. results showed that modis lst and gdd maps had more than 91 and 99% correlations with field-based air temperature and gdd data, respectively (p<0.001). in early growing season, gdd values were less than 16 degree-days and they were more than 5200 degree-days in the late growing season which explained one and all the phenological stages of the studied species in the study area, respectively. the study findings indicated that modis data have high capability in spatiotemporal stratification of phenological stages of the bromus tomentllus and astragalus effuses plant species. the knowledge of different phenological stages is essential in species conservation and rangeland sustainable utilization, therefore, species phenology map can be used as an effective tool in rangeland management in the related organizations.