واکاوی شدت-مدت‌-مساحت بارش و تاثیر آن در سیل، با استفاده از تصاویر و داده‌های رادار (مطالعه موردی: سیل هشتم خرداد 1393)

چکیدهدر رابطه‌های تجربی برای محاسبه زمان تمرکز، شدت بارش حوضه یکنواخت فرض شده است. تغییرات در شدت، مدت و توزیع فضایی از ویژگی‌های ذاتی بارش‌های همرفتی شمرده می‌شود. در این پژوهش، با استفاده از تصاویر و داده‌های رادار هواشناسی، شدت و مقدار و پراکنش بارش، با تفکیک مکانی پانصد متر شعاعی و تفکیک زمانی پانزده دقیقه، محاسبه شد. سیل هشتم خرداد 1393 در سه حوضه سرمو، زرین‌گل و رامیان بررسی شد. ابتدا محدوده هریک از حوضه‌ها در محیط gis به‌دست آمد و به‌صورت برنامه اجرایی برای نرم‌افزار رادار تعریف شد و سپس، به‌کمک تصاویر و داده‌های رادار هواشناسی، شدت و نحوه پراکنش بارش در حوضه‌های انتخابی واکاوی شد. نتایج نشان داد شدت، مدت و پراکنش بارش تعیین‌کننده مقدار رواناب حوضه بود. زمان سیل با زمان تمرکز و بیشینه رواناب حوضه اختلاف داشت. واکاوی تصاویر رادار نشان داد که بیشینه رواناب، علاوه‌بر مجموع بارش حوضه، به پراکنش بارش نیز مرتبط بود. اگر مجموع و پراکنش بارش هم‌سو بودند، شدت سیلاب افزایش و اگر شدت و مجموع بارش ناهم‌سو بودند، شدت سیلاب کاهش داشت. در پیش‌بینی زمان سیلاب و رواناب بیشینه، استفاده از داده‌های رادار دقتی بیشتر از روش‌های تجربی داشت.

Investigation of Intensity Duration Area of Rainfall and its Impact on Floods Using Radar Images (Case Study of the Flood on May 2014)

In this study, meteorological radar images were used to calculate intensity amount and distribution of precipitation. Spatial resolution of 500 m radial and temporal resolution of 15 min were calculated. Floods in three basins of Sermo, Zrinigol and Ramian were studied. Results showed that intensity, duration and location of precipitation determined the amount of runoff in the basin. Flood time differed with the concentration and maximum runoff time of the basin. Investigating the radar images revealed that the maximum runoff in addition to the sum of precipitation on the basin was also dependent on the distribution of precipitation. If the sum and distribution of precipitation were consistent, intensity of flooding was significantly increased, if intensity and sum of precipitation were inconsistent, flood intensity was lower. Maximum runoff time was different in each basin depending on location of rainfall intensity and the distribution of rainfall. The results showed that use of radar data was more accurate than experimental methods to predict flood and maximum runoff.