برآورد ضریب محصولات کشاورزی کشت‌و ‌صنعت مغان و مطالعه رابطه تبخیر-تعرق با راندمان تولید محصولات

کمبود روزافزون منابع آب تجدیدپذیر در کشور، برآورد نیاز آبی مزارع را به یکی از اولویت‌‌های مهم مدیریت آب در کشاورزی تبدیل نموده است. نیاز آبی مزارع توسط مولفه‌‌های اقلیمی منطقه کنترل می‌شود و برابر است با تبخیرتعرق مرجع که با یک ضریب ویژ‌ه (بسته به نوع محصول و منطقه جغرافیایی کاشت) اصلاح می‌گردد. در تحقیق حاضر، با استفاده از تصاویر ماهواره لندست8، ضریب محصولات عمده کشاورزی منطقه کشت‌­و‌ صنعت مغان از دو روش برآورد و مقایسه شده ‌است. روش نخست بر مبنای اندازه‌گیری تبخیر‌تعرق مزارع و روش دوم بر مبنای اندازه‌گیری شاخص گیاهی ndvi است. مقایسه این دو روش برای پنج محصول عمده منطقه نشان داد که مقدار خطای جذر میانگین مربعات قابل قبول (کمتر از 28/0) است. در ادامه، برای برآورد نیاز آبی محصولات، از ضریب محصول تولید شده بر مبنای تبخیر‌تعرق استفاده شد. نیاز آبی محصولات با شش متد برآورد شد: ترکیب دو روش برآورد تبخیر‌تعرق واقعی و سه روش برآورد تبخیر‌تعرق مرجع. از میان آنها، متد متریک پنمن مونتیث برای برآورد نیاز آبیاری بکارگرفته شد. تخمین نیاز آبیاری مستلزم کسرکردن بارش موثر از نیاز آبی است. برای برآورد بارش موثر، پس از بررسی چهار روش متداول، روش فائو برای شیب‌های کم ترجیح داده شد. نیاز آبیاری محصولات منطقه کشت‌و ‌صنعت مغان بر از حداقل 270 میلی‌متر (برای جو دیم) تا حداکثر 1500 میلی‌متر (برای باغ زیتون) برآورد شده است. . بررسی آماری اندازه‌گیری‌ها سه ساله وجود یک همبستگی را بین میزان عملکرد محصول و میزان تبخیر‌تعرق مزارع آشکار کرد. همچنین مشخص شد که عملکرد محصولات با شاخص‌های طیفی گیاه نیز دارای رابطه معنی‌دار است. هدف نخست تحقیق حاضر، برآورد ضرایب محلی محصولات کشاورزی منطقه مغان است؛ هدف دوم، بررسی رابطه‌مندی ضریب محصولات کشاورزی و شاخص‌های طیفی آنها به‌منظور تخمین ضریب محصولات بصورت مستقیم از این شاخص‌‌هاست.