>
Fa   |   Ar   |   En
   اثر تنش‌ خشکی و کاربرد زئولیت بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی، فعالیت آنزیم‌ های آنتی ‌اکسیدانی و عملکرد کمی و کیفی ژنوتیپ‌ های کلزا (brassica napus l.)  
   
نویسنده لطفی فر امید ,متقی لیلا ,شیرانی راد امیرحسین ,متقی سمانه
منبع فيزيولوژي محيطي گياهي - 1396 - دوره : 12 - شماره : 1 - صفحه:51 -67
چکیده    به‌منظور بررسی تاثیر کاربرد زئولیت بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد دانه و روغن گیاه کلزا در شرایط تنش‌خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریلاسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقات موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. تنش‌خشکی در سه سطح (آبیاری پس از 40، 60 و 80 درصد تخلیه رطوبتی به‌ترتیب به عنوان عدم تنش، تنش متوسط و تنش شدید) و کاربرد زئولیت در دو سطح (صفر و 10 تن در هکتار زئولیت) به صورت فاکتوریل در کرت های اصلی و ژنوتیپ های کلزا (لاین kr4 و eldo و ارقام gkh305 و anatol) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش‌خشکی، در تمامی سطوح زئولیت و ژنوتیپ‌های کلزا، سبب کاهش آب نسبی برگ و افزایش درجه حرارت سایه‌انداز و مقاومت روزنه ای، همچنین میزان قندهای محلول و پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز و میزان مالون دی آلدئید در برگ‌های جوان بالای بوته گردید. دو تنش متوسط و شدید خشکی سبب کاهش عملکرد دانه روغن شد. با افزایش شدت تنش کارایی زئولیت در کاهش اثرات منفی تنش افزایش یافت و استفاده از آن در شرایط اعمال تنش متوسط و شدید باعث کاهش معنی‌دار در فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز، همچنین کاهش میزان قندهای محلول و غلظت پرولین شد. کاربرد زئولیت موجب افزایش معنی‌دار عملکرد دانه در تیمار عدم تنش، تنش متوسط و شدید و افزایش عملکرد. در بین ژنوتیپ‌ها لاین kr4 و رقم gkh305 به‌ترتیب در صورت استفاده و عدم استفاده از زئولیت بالاترین عملکرد دانه را داشتند ولی با اعمال تنش متوسط و شدید رقم anatol کم‌ترین میزان خسارت و بالاترین عملکرد را در بین ژنوتیپ های مورد بررسی به خود اختصاص داد. براساس نتایج به‌دست آمده، استفاده از زئولیت در تمامی سطوح تنش سبب افزایش معنی‌دار عملکرد کلزا شد که با افزایش محدودیت آبی، کارایی آن بالاتر رفت.
کلیدواژه تنش ‌خشکی، پراکسیداز، پرولین، کاتالاز و مالون‌ دی ‌آلدئید
آدرس دانشگاه پیام نور, گروه علوم کشاورزی, ایران, دانشگاه تهران, پردیس ابوریحان, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر, ایران, دانشگاه پیام نور, گروه علوم کشاورزی, ایران
پست الکترونیکی samanehmottaghi@yahoo.com
 
   The effect of drought stress and zeolite application on physiological traits, and antioxidant enzymes activity, and qualitative and quantitative performance of rapeseed (Brassica napus L.) genotypes  
   
Authors lotfifar omid ,Mottaghi leila ,Shiranirad amirhossein ,Mottaghi samaneh
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved