اثرات دگرآسیبی ترشحات ریشه‌ای دو رقم برنج بر جوانه‌زنی و رشد

آللوپاتی (دگرآسیبی) به اثرات سودمند یا زیان‌آور یک گیاه بر گیاه دیگر، از طریق آزادسازی مواد شیمیایی از بخش‌های یک گیاه بوسیله ترشحات ریشه، تبخیر و بقایای گیاهی در سیستم‌های کشاورزی و طبیعی اشاره دارد. تحقیق حاضر در گروه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد در سال 1389 انجام شد. در این تحقیق برای بررسی پتانسیل آللوپاتی ترشحات ریشه دانه رست‌های برنج، دانه رست‌های 6 روزه دو رقم برنج (شمال و کلات) با دانه رست‌های 3 روزه جو وحشی در ظروف پتری و در شرایط کنترل شده در چهار تیمار (2، 4، 8 و 10 روز) قرار گرفتند. برای بررسی درصد و سرعت جوانه‌زنی بذرهای جو، آب حاوی ترشحات ریشه دو رقم برنج که در شرایط گلدانی کشت شده بودند، جمع‌آوری گردید و تیمارهای 25، 50 و 75 درصد برای مطالعه اثر آنها بر سرعت و درصد جوانه‌زنی جو مورد استفاده قرار گرفت. هر دو رقم برنج از رشد ریشه چه، ساقه‌چه و وزن تر دانه رست‌های جو جلوگیری کردند. بیشترین اثر بازدارندگی بر طول ریشه‌چه و ساقه‌چه در تیمار دو روزه برنج شمال و همچنین بیشترین میزان بازدارندگی بر وزن تر در برنج شمال در تیمار ده روز بود. در حضور این تیمارها سرعت و درصد جوانه‌زنی بذرهای جو کاهش یافت. کمترین درصد و سرعت جوانه زنی در تیمار 25 درصد برنج کلات با میانگین 81/0± 3 و 019/0 ± 09/0 مشاهده شد.واژگان کلیدی: آللوپاتی، آللوکمیکال، برنج، ترشحات ریشه، جووحشی.