شاخه‌زایی و ریشه‌زایی گیاه انجبار (Polygonum bistorta) در شرایط in vitro

در این پژوهش، اثر تنظیم کننده‌های رشد گیاهی در تکثیر شاخه‌ها و ریشه‌ها از جوانه‌های انتهایی p.bistorta مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با استفاده از تیمارهای کینتین در سه غلظت 1، 2 و 3 میلی گرم در لیتر و بنزیل آدنین در غلظت 1/0، 2/0 و 3/0 میلی گرم در لیتر و استفاده همزمان بنزیل آدنین با نفتالین استیک اسید که در آن بنزیل آدنین در سه غلظت 2/0، 3/0 و 4/0 میلی گرم در لیتر و نفتالین استیک اسید در دو غلظت 1/0 و 2/0 میلی گرم در لیتر با 3 تکرار به صورت جداگانه در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ انجام گردید. گیاهچه ها با استفاده از روش کشت جوانه های انتهایی در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ در شرایط نوری و دمایی مناسب تکثیر شدند و پس از گذشت یک ماه، گیاهچه ها به رشد کافی رسیده و جهت ریشه زایی آماده شدند. آزمایش دوم گیاهچه‌های تکثیر شده در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با استفاده از تیمار ایندول بوتیریک اسید در چهار غلظت 5/0، 1، 5/1 و 2 میلی گرم در لیتر با 3 تکرار به صورت جداگانه به منظور ریشه زایی قرار گرفتند. پس از گذشت 45 روز که گیاهچه‌ها به طور کامل ریشه دار شدند. سپس به گلخانه منتقل و در گلدان کشت گردیدند و به دنبال آن عملیات داشت (آبیاری، کودهی و سمپاشی) در گلخانه انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه داده ها نشان داد که اعمال تنظیم-کننده های رشد در غلظت های مختلف، سبب تولید شاخه، برگ و ریشه با اندازه های مختلف گردید. ba در سطح 1/0 میلی گرم در لیتر بیشترین تاثیر را در تولید شاخساره و برگ داشت و تلفیق ba+naa تقریبا در اکثر موارد کمترین تاثیر را روی تولید شاخه و برگ داشتند. iba در سطح 5/0 و 1 میلی گرم در لیتر سبب افزایش طول ریشه و در سطح 5/0 میلی گرم در لیتر روی تعداد ریشه ها اثر گذاشت.واژگان کلیدی: انجبار، ایندول بوتیریک اسید، بنزیل آدنین، ریشه زایی، شاخه زایی، کینتین، نفتالین استیک اسید+ بنزیل آدنین