بررسی مهمترین مواد موثره ثانوی گیاه دارویی آقطی (Sambucus ebulus L.) در دو رویشگاه مختلف استان مازندران

در قرن اخیر شناسایی گیاهان دارویی و بومی با خواص آنتی اکسیدان که در بهبود سلامتی جامعه بشری موثر باشد بسیار مورد توجه محققان سازمان جهانی بهداشت قرارگرفته است. گیاه دارویی آقطی (sambucus ebulus l.) از گونه‌های ارزشمند و دارویی شمال ایران می‌باشد و سالیان درازی است که مردم بومی استان به طرق مختلف در طب سنتی از فرآورده‌های آن در پیشگیری و درمان بیماری‌های شایع خود استفاده‌های دارویی می‌برند. در این تحقیق اندام‌های مختلف گیاه شامل برگ، گل، ساقه، میوه نارس و میوه رسیده از دو رویشگاه طبیعی، واقع در افراچال در ارتفاع 1000 متری از سطح دریا و روستای دولت آباد شهرستان ساری در ارتفاع 23 متری جمع‌آوری گردید و به منظور بررسی مهمترین ترکیبات ثانوی از پودر خشک اندام‌های گیاه، عصاره متانولی تهیه گردید. نتایج بررسی‌های اتنوفارماکولوژیکی بدست آمده از افراد بومی در هر دو منطقه حاکی از اهمیت این گونه در درمان سرماخوردگی، التهاب مفاصل، دردهای رماتیسمی و اگزما بوده و همچنین به عنوان دافع حشرات استفاده می‌شود. در این تحقیق نتایج حاصل از بررسی مهمترین مواد ثانوی گیاه در هر دو منطقه نشان داد که ترکیب‌های فلاونوییدی، فنلی و آنتوسیانین از مهمترین مواد فعال در گیاه هستند که تغییر ارتفاع رویشگاه بر میزان آن مواد تاثیرگذار است.