تاثیر سطوح مختلف اسید ایندول-3-بوتیریک و اسید نفتالن استیک بر ریشه‌زایی قلمه‌ شاخه‌ی زیتون رقم ماری (olea europaea cv. mari)

زیتون (olea europaea) گونه ای درختی است که دانه رست آن رشد کندی دارد و تکثیر از طریق بذر، زمان بر است و احتمال تغییرات ژنتیکی را افزایش می دهد. مناسب ترین روش تکثیر زیتون، استفاده از قلمه ی شاخه می باشد؛ با این وجود قلمه ی نیمه خشبی زیتون، سخت ریشه زا است. هدف از پژوهش حاضر، استفاده از غلظت های 2، 3 و 4 گرم بر لیتر اسید ایندول-3-بوتیریک (iba) و اسید نفتالن استیک (naa)، به صورت انفرادی و در ترکیب با یکدیگر، برای تسهیل ریشه‌زایی قلمه ی شاخه ی زیتون رقم ماری بود. بستر کاشت مورد استفاده، ماسه بود. این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. درصد ریشه‌زایی، تعداد ریشه، طول ریشه، وزن تر و وزن خشک ریشه اندازه گیری شد. مطابق با نتایج این آزمایش، بالاترین درصد ریشه‌زایی (83.30 درصد)، بیشترین تعداد ریشه (17.09)، بالاترین طول ریشه (22.67 سانتی متر) و بیشترین وزن خشک (2.30 گرم) ریشه در قلمه های تیمارشده با 3 ‌گرم بر لیتر naa همراه با 3 ‌گرم بر لیتر iba به‌دست آمد. بیشترین وزن تر (4.83 گرم) ریشه در قلمه‌های تیمارشده با 4 ‌گرم بر لیتر naa همراه با 3 ‌گرم بر لیتر iba حاصل شد. پایین ترین درصد ریشه زایی، کمترین تعداد ریشه، پایین ترین طول ریشه و کمترین وزن تر و خشک ریشه مربوط به قلمه های شاهد بود. استفاده از تیمار حاوی 3 ‌گرم بر لیتر naa همراه با 3 ‌گرم بر لیتر iba برای ریشه‌زایی بهینه‌ی قلمه‌ی ساقه‌ی زیتون توصیه می‌شود.

the effect of different levels of indole-3-butyric acid and naphthaleneacetic acid on the rooting of olea europaea cv. mari shoot cutting

olive (olea europaea) is a tree species whose seedling grows slowly and the propagation by seed is time consuming and increases the probability of genetic alterations. the most appropriate method to propagate olive is the use of shoot cutting as asexual propagation; however, semi-hardwood olive cutting is hard-rooting. the purpose of the current research was to facilitate rooting on shoot cutting of olive cv. mari using the concentrations of 2, 3, and 4 g l−1 of indolebutyric acid (iba) and naphthaleneacetic acid (naa), singularly and in combination with each other. used cultivation bed was sand. the research was done as a factorial based on a randomized complete block design with three replications. rooting percentage, root number, root length, and root fresh and dry weights were measured. based on the results of this experiment the highest percentage of rooting (83.30%), maximum root number (17.09), longest root (22.67 cm), and dry (2.30 g) weight were obtained in cuttings treated with 3 g l−1 naa together with 3 g l−1 iba. the highest fresh weight (4.83 g) was obtained in cuttings treated with 4 g l−1 naa together with 3 g l−1 iba. the lowest percentage of rooting, maximum root number, shortest root, and lowest fresh and dry weights were obtained in control.