اثر غربالگری و بهینه‌سازی اسموپرایمینگ بر خصوصیات جوانه‌زنی بذور گندم (.triticum aestivum l) با استفاده از روش سطح- پاسخ

اسموپرایمینگ بذر یک استراتژی موثر برای بهبود فرایند جوانه زنی است. غربالگری و برآورد غلظت های بهینه ترکیبات مختلف اسمزی اولین قدم در اسموپرایمینگ دانه محسوب می شود. دراین تحقیق ابتدا ارزیابی پرایمینگ تک تیماری غلظت های مختلف کلرید سدیم (0، 1، 2، 3، 4، 5، 10، 20، 30 گرم بر لیتر)، سولفات روی (0، 1، 5، 10، 20، 30 و 40 میلی مولار)، پرولین (0، 1، 5، 10، 20، 30 و 40 میلی مولار) و ترهالوز (0، 1، 5، 10، 20، 30 و 40 میلی‌مولار) بر روی بذور گندم انجام و سپس روش سطح- پاسخ در قالب طرح باکس- بنکن طراحی شد. نتایج حاصل نشان دهنده افزایش معنی دار جوانه زنی گندم در غلظت های 3 و 10 گرم بر  لیتر کلرید سدیم، 1 و 20 میلی مولار سولفات روی، 1 و 10 میلی مولار پرولین و 0 و 1 میلی مولار ترهالوز بود. این غلظت‌ها با استفاده از روش سطح- پاسخ و با انجام آزمون های آزمایشگاهی اعتبارسنجی شدند. مقادیر ضریب تبیین (99/0=r2) و r2 تصحیح شده (99/0=r2adj) نشان داد که مدل به‌دست آمده برای تحلیل داده ها مناسب می باشد. آنالیز واریانس یک طرفه (0001/0>p) نشان داد که مدل درجه دوم بهترین مدل برای تعیین برهمکنش متغیرهای مورد مطالعه می باشد و مقادیر بهینه شامل کلرید سدیم 3 گرم بر لیتر، سولفات روی 1 میلی مولار و پرولین 1 میلی مولار به‌صورت ترکیبی پیشنهاد شد. نتایج آزمایش تکمیلی با استفاده از مقادیر پیش بینی شده توسط مدل، مشخص ساخت که روش سطح- پاسخ می تواند در آزمون های غربالگری و  بهینه سازی جوانه زنی مورد استفاده قرار گیرد.

the effect of screening and optimization of osmopriming on seed germination properties of wheat (triticum aestivum l.) using surface-response method

seed osmopriming is an effective strategy to improve the germination process. screening and estimating the optimal concentrations of different osmotic compounds is the first step in seed osmopriming. in this study, the effects of treatment with single osmotic compounds were initially evaluated at different concentrations, namely nacl (0, 1, 2, 3, 4, 5, 10, 20, 30 g/l), znso4 (0, 1, 5, 10, 20, 30 and 40 mm), proline (0, 1, 5, 10, 20, 30 and 40 mm), and trehalose (0, 1, 5, 10, 20, 30 and 40 mm) on wheat seeds. then, the surface-response method was designed in the form of a box-benken design. results showed a significant increase in wheat seed germination at concentrations of 3 and 10 g/l nacl, 1 and 20 mm znso4, 1 and 10 mm proline, and 0 and 1 mm trehalose. these concentrations were validated using the surface-response method and experiments. the values of coefficient of determination (r2 = 0.99) and adjusted r2 (r2adj = 0.99) showed that the obtained model is suitable for data analysis. one-way analysis of variance confirmed the quadratic model as the best model to determine the interaction of the studied variables (p<0.0001). the optimal values  were proposed as a combination of 3 g/l nacl, 1 mm znso4, and 1 mm proline. in another experiment, using the values predicted by the model, it was found that the surface-response method can be used in screening and germination optimization tests. the results of the follow up experiment using the values determined in the model revealed that the surface-response method can be considered in screening and optimization studies of seed germination.