بررسی تاثیر تیمارهای مختلف شکست خواب بذر بر جوانه‌زنی گونه اسپرس درختی (taverniera cuneifolia)

گیاه اسپرس درختی (taverniera cuneifolia) از خانواده fabaceae، یکی از گونه‌های گیاهی ارزشمند و سازگار با مناطق بیابانی است که از نظر تولید علوفه، حفاظت خاک و ارزش دارویی بسیار حائز اهمیت است. تحقیق حاضر به‌ منظور بررسی تاثیر تیمارهای مختلف شکست خواب و تحریک جوانه‌زنی بذر گیاه t.cuneifolia انجام گردید. تیمارهای اسیدسولفوریک 50 و 75 درصد (به مدت 5 و 10 دقیقه)، خراش‌دهی با کاغذ سمباده به مدت 1 دقیقه، نیترات پتاسیم 0.1 و 0.2 درصد (به مدت 24 و 48 ساعت)، آب داغ 70 و 90 درجه سانتی‌گراد (به مدت 15 دقیقه) و خیساندن در آب معمولی به مدت 36 ساعت با سه تکرار بر روی بذور اسپرس درختی اعمال شد. در پایان آزمایش طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، میانگین زمان جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر برای تیمارهای مختلف محاسبه گردید. در تیمار اسیدسولفوریک 75 درصد (برای مدت زمان 5 دقیقه) سرعت جوانه‌زنی بذر و شاخص بنیه بذر بیشترین مقدار و میانگین زمان جوانه‌زنی بذر کمترین مقدار را داشتند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که بیشترین درصد جوانه‌زنی بذرها (78 درصد) در اثر اعمال تیمار اسیدسولفوریک 75 درصد (برای مدت زمان 5 دقیقه) بوده است. تیمار خراش‌دهی با کاغذ سمباده نیز اثر قابل‌توجهی بر افزایش درصد جوانه‌زنی (76 درصد) نشان داد؛ بنابراین به‌طورکلی می‌توان عنوان کرد که مناسب‌ترین تیمار جهت شکست خواب بذر گیاه اسپرس درختی اسیدسولفوریک 75 درصد به مدت 5 دقیقه و خراش‌دهی با سمباده به واسطه نرم کردن پوسته می‌تواند سبب بهبود جوانه‌زنی بذر گردد.

investigation the effect of different treatments of seed dormancy breaking on germination taverniera cuneifolia

the genus taverniera from fabaceae family is one of the most valuable plant species compatible with desert areas, which is very important in terms of forage production, soil conservation, and medicinal properties. the current research was carried out to investigate the effect of different treatments on seed dormancy breaking and germination stimulation of taverniera cuneifolia. dormancy breaking treatments included h2so4 (50% and 75% for 5 and 10 min.), scarification with sandpaper (for 1 min.), kno3 (0.1% and 0.2% for 24 and 48 h.), hot water (70 and 90 ℃, each for 15 min.) and hydropriming (for 36 h.) with three replications. results revealed that h2so4 (75% for 5 min.) led to the highest germination speed and seed vigor index and the lowest mean germination time. also, maximum germination percentage (78%) was observed under this treatment. scarification with sandpaper also exhibited considerable effect on the germination percentage (76%). thus, h2so4 (75% for 5 min.) and scarification with sandpaper would be suggested as the most efficient treatments to break seed dormancy of taverniera cuneifolia.