تاثیر هورمون های اکسین و جیبرلین بر برخی ویژگی های زراعی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی خاکشیر (descurainia sophia l.) تحت سطوح مختلف اسید هیومیک

کاربرد هورمو‌ن‌های گیاهی در دهه اخیر با توجه به گسترش کشاورزی پایدار مورد توجه قرار گرفته است و از این رو باید در مدیریت تلفیقی گیاهان زراعی مورد تحقیق قرار گیرد. به منظور بررسی اثر کاربرد هورمون‌های مختلف گیاهی (اکسین و جیبرلین) بر برخی ویژگی‌های زراعی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی خاکشیر تحت سطوح مختلف اسید هیومیک، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار طی دو سال در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل (چاه نیمه) اجرا شد. عامل اصلی شامل دو غلظت اسید هیومیک (صفر و 5 لیتر در هکتار) و عامل فرعی شامل نه غلظت محلول‌پاشی شامل شاهد (محلول‌پاشی با آب مقطر)، هورمون اکسین در غلظت‌های 10، 20، 30 و 40 میلی گرم بر لیتر ایندول بوتیریک اسید و هورمون جیبرلین در غلظت های 15، 30، 45 و 60 میلی گرم بر لیتر بود. نتایج تجزیه مرکب داده‌ها نشان داد که اثر سه جانبه تیمارهای آزمایشی برای هیچ کدام از صفات مورد بررسی معنی دار نبوده اما برهمکنش اسید هیومیک و محلول پاشی بر تمامی صفات مورد بررسی معنی دار بود. هیومیک به طور معنی‌داری باعث افزایش ارتفاع بوته، تعداد دانه در خورجین، درصد کلروفیل برگ، درصد پروتئین، شاخص برداشت، عملکرد دانه، موسیلاژ و اسید چرب غیر اشباع همچنین سطح محلول‌پاشی 20 میلی گرم بر لیتر ایندول بوتیریک اسید باعث افزایش ارتفاع بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن 1000 دانه و کلروفیل برگ و سطوح 60 و 45 میلی‌گرم بر لیتر جیبرلین صفات ارتفاع بوته وزن 1000 دانه خاکشیر گردید. درحالت کلی ‌می‌توان گفت سطح 5 لیتر در هکتار اسید هیومیک و محلول‌پاشی 20 میلی‌گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید برای گیاه خاکشیر مناسب می‌باشد.

effects of auxin and gibberellin hormoneson some agronomic, physiological and biochemical traits of tancy mustard (descurainia sophia) under different levels of humic acid

the use of plant hormones in the last decade has been considered in line with the expansion of sustainable agriculture, and therefore, it should be investigated in the integrated management of crops. in order to investigate the effect of application of different plant hormones (auxin and gibberellin) on some agronomic, physiological, and biochemical characteristics of tancy mustard (descurainia sophia) under different levels of humic acid, an experiment was conducted as split plots in a randomized complete block design with 3 replications in research farm of the agricultural research institute of zabol university (chah nimeh) for two years. the main factor included two concentrations of humic acid (0 and 5 liters per hectare) and the secondary factor included nine concentrations of foliar application including control (foliar application with distilled water), auxin hormone (iba) at concentrations of 10, 20, 30, and 40 mg/l, and iba and gibberellin at concentrations of 15, 30, 45, and 60 mg/l. the results of combined analysis of data showed that the three way effect of experimental treatments was not significant for any of the studied traits, but the interaction of humic acid and foliar application was significant for all studied traits. humic acid significantly increased plant height, number of seeds per pod, leaf chlorophyll percentage, protein percentage, harvest index, grain yield, mucilage, and unsaturated fatty acid. foliar application of 20 mg/l iba increased plant height, number of seeds per pod, 1000 seed weight, and leaf chlorophyll. also, 60 and 45 mg/l gibberellin increased plant height and 1000 seed weight. in general, it was concluded that applying 5 liters per hectare humic acid and foliar spraying of 20 mg per liter of iba is suitable for sorrel cultivation.