بررسی محتوی متابولیتی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف علف‌هرز مهاجم نیلوفر پیچ (ipomoea tricolor cav.) در مزارع گنبد کاووس

هدف از این آزمایش، ارزیابی محتوی متابولیتی (اولیه و ثانویه) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف علف‌هرز نیلوفر پیچ نظیر ساقه، برگ و میوه به‌علاوه مخلوطی از آن‌ها بود. ابتدا علف‌هرز مورد برسی در مرحله میوه‌دهی جمع‌آوری و به‌تفکیک اندام جدا گردید. فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف نیلوفر پیچ به روش dpph مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که مخلوطی از اندام‌های علف‌هرز نیلوفر پیچ و سپس برگ از بیشترین مقدار فنل کل برخوردار بودند. در مورد آنتوسیانین‌ها، بیشترین مقدار آن‌ها به برگ اختصاص داشت. در حالی‌که ساقه از کمترین میزان هر دوی متابولیت‌های ثانویه برخوردار بود. هم‌چنین نتایج نشان داد که بیشترین میزان قندهای محلول و پرولین به اندام برگ اختصاص داشت. ضرایب همبستگی داده‌ها نشان داد که میزان آنتوسیانین‌ها در اندام‌های مختلف نیلوفر پیچ رابطه مثبت و معنی‌داری با قندهای محلول و اسید آمینه پرولین داشتند. مطابق نتایج، با افزایش میزان متابولیت‌ ثانویه آنتوسیانین‌ها در اندام‌های مختلف، میزان نشاسته و پروتئین به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. مقایسه میانگین فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف نیلوفر پیچ نشان داد که برگ و میوه به‌ترتیب از بیشترین و کمترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی در مهار رادیکال‌های آزاد برخوردار بودند. با توجه به تاثیرگذاری نوع اندام علف ‌هرز نیلوفر پیچ بر کمیت محتوی متابولیتی به‌ویژه ترکیبات ثانویه نظیر فنل‌ها، آنتوسیانین‌ها به همراه فعالیت آنتی‌اکسیدانی، شاید بتوان این گیاه بخصوص اندام برگ را به‌عنوان کاندیدی قابل تامل برای تجزیه اکسیداتیو رادیکال‌های آزاد، بهبود ارزش تغذیه‌ای غذا و یا علف‌کش‌ها با منشاء طبیعی با توجه به زیست توده بالا معرفی نمود.