تعیین مهم‌ترین صفات موثر بر نشت الکترولیتی گلابی وحشی (pyrus biossieriana buhse) تحت شرایط تنش خشکی با استفاده از روش‌های آماری چند متغیره

گلابی وحشی یک پایه مهم برای ارقام مختلف گلابی محسوب می‌شود و با توجه به اینکه تا حدودی بردبار به خشکی بوده، کاربرد تیمارهای مختلف برای افزایش تحمل آن در مقابله با تنش خشکی امری ضروری است. نشت الکترولیت‌ها عامل مهم و موثر در پاسخ به تنش خشکی و صفات مربوط به آن می‌باشد. برای این منظور آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار جهت شناسایی صفات موثر بر نشت الکترولیتی طراحی گردید. این صفات در 12 تیمار شامل سطوح مختلف تنش خشکی و غلظت‌های مختلف براسینواستروئید روی گلابی وحشی در بهار و تابستان سال 1395 در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج همبستگی سایر صفات با نشت الکترولیت نشان داد که این صفت با صفات میزان پرولین، مالون دآلدئید و پراکسید هیدروژن همبستگی مثبت و کاملاً معنی‌دار و با صفات وزن خشک ریشه، برگ و ساقه، رشد طولی، کلروفیل a، b و کاروتنوئید همبستگی منفی و کاملاً معنی‌دار داشت. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که چهار صفت کلروفیل a، وزن خشک برگ، رشد طولی و پراکسید هیدروژن در مجموع 99% از تغییرات را توجیه نمودند. بر اساس نتایج تجزیه علیت، میزان پراکسید هیدروژن بیشترین تاثیر مستقیم مثبت و صفات رشد طولی و کلروفیل a بیشترین تاثیر مستقیم و منفی را بر نشت الکترولیت‌ها داشتند. صفت میزان پراکسید هیدروژن بیشترین اثر غیرمستقیم و مثبت را از طریق کاهش میزان کلروفیل a بر نشت الکترولیت‌ها داشت. صفت رشد طولی بیشترین اثر غیرمستقیم و منفی را از طریق کلروفیل a بر نشت الکترولیت‌ها داشت. با استفاده از نتایج این پژوهش می‌توان علاوه بر اندازه‌گیری نشت الکترولیت‌ها به صورت مستقیم، تیمارهای افزایش تحمل به تنش خشکی در گلابی وحشی را با اندازه‌گیری میزان پراکسید هیدروژن، رشد طولی و کلروفیل a توصیه نمود.