کارکرد سبک فردی نویسندگان مبدع و خلّاق در طبقه‌بندی سبکی نثر فارسی

سیر تطوّر نثر فارسی نشان میدهد که تحوّلات عمیق و بارزی در تاریخ سبک طی‌کرده و عوامل درون‌متنی و برون‌متنی فراوانی در این تحوّلات موثر بوده‌است که حضور نویسندگان مبدع و خلّاق صاحب ‌سبک، یکی از این عوامل است. جسارت نویسندگان مبدع و خلّاق در تغییر قوانین ثابت سبکی و دیگر مهارت نویسندگی آنان که موجب تقلید سایر نویسندگان معاصر و یا پسین شده، از عواملی است که بر روند سبک نثر تاثیر گذاشته و موجب بروز تحوّلاتی در نثر رایج دوره معاصر آنان و پیکره تاریخ نثر گردیده‌است. این جستار به روش توصیفی– تحلیلی و با هدف تبیین نقش موثر نویسندگان مبدع و خلّاق صاحب‌سبک در تطوّر نثر فارسی انجام شده که تطوّر سبک نثر فارسی را براساس نقش نویسنده مبدع و خلّاق صاحب‌سبک هر دوره، بررسی و متون نثر فارسی را از ابتدای پیدایش تا دوره معاصر، ذیل سبک آنان طبقه‌بندی کرده‌است. بنا براین سبک فردی این نویسندگان بر سبک دوره سایه انداخته و میتواند الگویی تازه برای تبیین سبک نثر فارسی باشد که این جستار به ترسیم الگوی مورد نظر پرداخته ‌است. نتایج تحقیق حاکی است که ابوعلی محمّد بلعمی، ابوالفضل بیهقی، نصرالله منشی، سعدی شیرازی و قایم‌مقام فراهانی بیشترین تاثیر را در تطّور و تغییر سبک نثر فارسی داشته‌اند و میتوان نثر فارسی را ذیل نثر این پنج نویسنده طبقه‌بندی کرد.