طرح یک احتمال در مفهوم «راه عراق و غزلیات عراقی» در شعر حافظ

با توجه به ایهامهای تعبیر «راه عراق» اعم از معنای موسیقایی و معنای راه و طریق عراق و کارکرد غم انگیز مقام «عراق» در موسیقی، «راه عراق» با چند معنی به شعر حافظ راه یافته است. محققان به ایهامهای چندگانه تعبیر «راه عراق» در شعر حافظ اشاره نموده اند اما از معنای کنایی آن غفلت کرده‌اند. با توجه به ساختار و مفهوم غم و سوگواری در دو غزلی که تعبیر «راه عراق» در آنها درج است و با استناد به تصریح مورخان درباره وجود قبرستانی مشهور بر دروازه عراق، «راه عراق» کنایه‌ای است از این قبرستان. این معنای کنایی روشن میسازد که تعبیر «غزل عراقی» نیز در شعر حافظ، بیانگر غزل مرثیه و غم‌انگیز است نه اشاره به سبک عراقی یا شعر فخرالدین ابراهیم عراقی.