بررسی تطبیقی رویکرد قرآن کریم و مثنوی معنوی به حرص و طمع

در قرآن کریم حرص دو جنبه دارد: وجه مثبت که در حرص پیامبر (ص) بر هدایت مردم نمودار میشود و حرص منفی که در قالب برآوردن تمتعات نفسانی و زیاده خواهی انسانها تصویر میگردد. مولوی متاثر از قرآن و از باب تفسیر و تاویل آیات به تفصیل وجوه مختلف حرص و طمع و آثار و نتایج آن را بیان میکند. نتایج تحقیق نشان میدهد که مولوی در تفسیر و بازنمایی این وجوه از امور حسی و عینی استفاده میکند و از امور بدیهیی سخن میگوید که بتوان با تصور آن بی نیاز به تامل بسیار تصدیقشان کرد و نیز از اقسام حکایات استفاده میکند تا وجوه مختلف امر مورد بحث را در زندگی روزمره نشان دهد و مخاطبان از راه همذات پنداری با اشخاص داستان آن را از مقوله تجربه های زیسته خود تلقی کرده و راحت تر آن را بپذیرند. در تصویرسازی گاهی به تصاویر قرآنی توجه دارد و گاه تصاویرحاصل تداعی معانی از محتوای آیات مختلف است. آنچه در قرآن به عنوان آموزه اخلاقی ذکر شده در مثنوی به صورت عملی اجرا شده و راه وصول به آن تبیین گردیده است. از باب معرفت شناسی، مولوی در قالب داستانهایی پیروی از امور نفسانی از جمله حرص و طمع را مانعی برای شناخت میداند همانکه قران آن را پرده و غشاوه نامیده است که پیروی و تبعیت از آن، مانعادراک میشود.