دهکی قزوینی؛ مقلدی هنرمند و نوجویی پیشگام

درویش محمد دهکی از اهالی دهک قزوین، شاعر صوفی مسلک قرن نهم هجری و معاصر جامی و امیرعلیشیر نوایی است. تخلص وی دهکی یا درویش است. از زندگی او اطلاعات دقیقی در دست نیست. نشان مقبره او را در قزوین و نزدیک به شاهزاده حسین داده اند. دیوان باقی مانده از او شامل 15 مخمس، یک مستزاد و نزدیک به 1236 غزل است. از دیوان وی دو نسخه باقی مانده است: نخست نسخه موجود در دانشگاه استانبول که تاریخ کتابت آن 896 ه.ق. است و دیگری نسخه کتابخانه ملی روسیه که احتمالا در قرن یازدهم کتابت شده است. نوشتار حاضر بیانگر نکاتی است که در خلال تصحیح این دیوان حاصل شده است. برای تصحیح دیوان درویش دهکی نسخه استانبول اساس قرار گرفته و با نسخه مسکو مقایسه شده است. شعر دهکی سرشار از لحظات ناب شاعرانه است که با اذعان به تقلید و توجه به شاعران دیگری چون سعدی، سلمان، حافظ، جامی و ... توانسته است بیتهای تحسین برانگیزی بسراید و با توجه به زبان عامه و استفاده از تکیه لامها و دقت در جزئیات و کاربرد آرایه ها طلیعه ای برای سبک هندی باشد.