بررسی و مقایسه ویژگیهای سبکی و شگردهای خاص بیهقی و فردوسی در توصیف آیین خلعت بخشی

خلعت به جامه و چیزی همانند آن گفته میشود که پادشاهان و بزرگان به افراد منتخب و برگزیده میبخشیدند و آیین خلعتبخشی به عنوان یکی از رسوم مهم درباری در تاریخ بیهقی و شاهنامه با شگردهایی خاص از جمله توصیف، معرفی گردیده است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که بیهقی و فردوسی، به وسیلة کدام یک از ویژگیهای سبکی توانستهاند توصیفاتی از این رسم ارائه کنند. به همین جهت این مقاله پس از معرفی کوتاهی از این آیین و تاریخچة آن در مقدمه، به بررسی ترفندهای سبکی در توصیفهای مربوط به آن پرداخته و مشخص کرده که بیهقی و فردوسی در این توصیفهای دقیق بر کدام یک از خصوصیات سبکی، برای بیان هرچه بهتر، تاکید کردهاند و در این زمینه چه تفاوتها و شباهتهایی با یکدیگر دارند و همچنین، آشکار نموده است که در این دو اثر علاوه بر ویژگیهای مشترکی همچون به کارگیری انواع مختلف صفت و قید، خصوصیات منحصربفرد و متمایز دیگری نیز وجود دارد. مانند بهرهگیری از لغات و اصطلاحات عربی، بیان ویژگیهای پایدار شخصیتها و ذکر تاریخ برگزاری آیین خلعتبخشی در تاریخ بیهقی و یا انعکاس شادی حاصل از دریافت خلعت و ببکارگیری گسترده از صنعت مبالغه برای توصیف هدایا و یا شخصیت گیرندگان خلعت در شاهنامه.