بررسی تفکر انتقادی در رسالۀ قشیریه و طبقات الصوفیه بر اساس مدلهای واتسون – گلیرز و مایرز

تفکر خلّاق با شاخصهایی نظیر جستجوگری، انتقاد، پذیرش استدلالهای درست، توانایی تطبیق داده ها، انعطاف پذیری و نداشتن تعصب، اتخاذ موضع کردن، یکی از مولفه های مدرن در بررسی آثار آموزشی است. آموزه های عرفانی با اندیشه های سنت شکن در شالوده های فکری جامعه، بنمایه های پویایی فکری و تربیتی را با خود دارد. رساله قشیریه و طبقات الصوفیه هر دو از آثار عرفانی نخست به منظور آموزش و تربیت مریدان تالیف شده است. در این پژوهش تلاش شده است که برای نگاه همه جانبه به این آثار هم از مولفه های تربیتی – آموزشی ( مدل واتسون گلیرز) شامل 5 مورد مانند استنباط، شناسایی مفروضات، تعبیر و تفسیر و ... و هم از مولفه های ادبی (مدل مایرز) شامل 5 مورد از قبیل؛ کاربرد تمثیل و حکایت، طنز و انتقاد و ... استفاده شود. پس از بررسی داده ها در مدلهای تربیتی- ادبی مشخص شد که رسالۀ قشیریه در مولفه های آموزشی در استنتاج خلّاقتر بوده و به مولفه های ادبی کمتر پرداخته است. نویسندۀ طبقات الصوفیه هر پنج مورد از مولفه های ادبی را بکار برده و در مولفه های آموزشی در تعبیر و تفسیر خلّاقتر بوده است.