مقایسه عملکرد سنجنده‌های مودیس در ماهواره ترا و ماهواره آکوآ در بررسی روند تغییرات پوشش برف استان تهران به کمک سری‌های زمانی داده‌‌‌‌های دورسنجی

مطالعه تغییرات پوشش برف به عنوان یکی از منابع تامین آب، بسیار حائز اهمیت است. هدف از تحقیق حاضر بررسی روند تغییرات پوشش برف در استان تهران با استفاده از تصاویر سنجنده modis ماهواره terra و ماهواره aqua از سال 1381 تا پایان سال 1397 و مقایسه عملکرد سنجنده مودیس در این دو ماهواره می‌باشد. روند تغییرات تصاویر ماهواره‌ای پوشش برف با استفاده از تحلیلگر etm نرم‌افزار terrset، معنی‌داری آنها توسط آزمون ناپارامتری من-کندال مشخص شد. سپس اعتبارسنجی تصاویر ماهواره‌ای به کمک تحلیل روند داده‌های ایستگاه‌های سینوپتیک استان تهران با استفاده از روش‌های رگرسیونی صورت پذیرفت. همچنین روند تغییرات پوشش برف به دست آمده از ماهواره ترا با روند تغییرات پوشش برف به دست آمده از ماهواره آکوآ توسط شاخص کاپا و سری‌های زمانی این دو ماهواره توسط ضریب همبستگی تحلیل دو سری زمانی مقایسه شد. براساس نتایج، تغییرات مجموع روزهای همراه با پوشش برف ماهانه، سالانه و فصلی (پاییز و زمستان) دارای روند معنادار کاهشی به صورت پراکنده در اکثر نقاط استان تهران بوده است. آنالیز روند تغییرات فصلی (sta) تاخیر در شروع روزهای همراه با پوشش برف و جا به جایی آن از اواخر ماه دی به اواخر ماه اسفند را نشان داد. ضریب همبستگی سری‌های زمانی سنجنده مودیس بین دو ماهواره در اکثر نقاط استان تهران 99% بود که نشان دهنده شباهت عملکرد این سنجنده در دو ماهواره ترا و آکوآ می‌باشد. نتایج اعتبارسنجی نشان داد روند تغییرات تصاویر ماهواره‌ای پوشش برف شباهت 85 درصدی با روند تغییرات داده‌های پوشش برف ایستگاه‌های سینوپتیک استان تهران دارد. از آنجایی که دبی بسیاری از رودخانه‌ها وابسته به پوشش برف است، باید به دنبال راهکارهایی برای مدیریت بهتر منابع آب و اصلاح روش‌های بهره‌برداری آن، به ویژه در بخش کشاورزی و صنعت در استان تهران بود.

comparison of the performance of modis sensors of terra and aqua satellites in monitoring the trend of snow cover changes in tehran province using time series of remotely sensed data

the study of snow cover changes, as one of the sources of water supply is very important. the purpose of this study is to investigate the trend of snow cover changes in tehran province using modis sensor images of terra satellite and aqua satellite (since 2003) until the end of 2018 and compare the performance of modis sensor in these two satellites. the trend of snow cover satellite images changes was determined by etm analyzer of terrset software, their significance was determined by non-parametric methods of mann-kendall significance test. then, the satellite images were validated by analyzing the data trend of synoptic stations in tehran province using regression methods. also, the trend of snow cover changes obtained from terra satellite was compared with the trend of snow cover changes obtained from aqua satellite by kappa index. and the time series of these two satellites were compared by the correlation coefficient of linear modeling analysis. according to the results, changes in total days with monthly, annual and seasonal snow cover (autumn and winter) have a significant decreasing trend in a scattered manner in most parts of tehran province. seasonal trend analysis (sta) showed a delay in the start of days with snow cover and its shift from late january to late march. the correlation coefficient of modis sensor time series between two satellites in most parts of tehran province was 99% and showed high similarity. validation results showed that the trend of snow cover satellite images changes is 85% similar to the trend of synoptic stations snow cover data changes in tehran province.